اثر طيف‌هاي مختلف نور LED بر ريشه‌زايي و رشد قلمه‌هاي فيكوس بنجامين

نور خورشيد تنها منبع انرژي طبيعي براي رشد گياهان سبز است. نور طبيعي به دلايل اقتصادي منبعي مقرون به صرفه براي توليد تجاري محصول‌‌هاي كشاورزي است. اما با توجه به شرايط محيط، مي‌توان از نور مصنوعي نيز براي توليد و پرورش گياهان استفاده كرد. يكي از فعاليت‌هاي مهم باغباني، افزايش رويشي گياهان از راه ريشه‌دار كردن قلمه است. با توجه به كوتاه بودن طول قلمه و نيز اقتصادي بودن افزايش در طول سال، مي‌توان از اتاقك‌هاي رشد طبقه‌‌دار كه در آن‌‌ها شرايط بهينه براي ريشه‌زايي فراهم شده است، استفاده كرد. يكي از گياهان زينتي درون‌خانه‌اي پرمصرف فيكوس بنجامين است كه روش تجاري افزايش آن ريشه‌دار كردن قلمه است. براي بهينه‌سازي شرايط نوري لازم براي ريشه‌دار كردن و رشد قلمه‌هاي فيكوس بنجامين ابلق رقم Starlight اثر طيف‌هاي مختلف نور LED (سرخ، آبي، سرخ + آبي و سفيد) بر باززايي ريشه و ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيك قلمه‌هاي اين گياه مورد بررسي قرار گرفت. سه ماه پس از كاشت، درصد ريشه‌زايي، شاخص‌ريشه‌زايي و شاخص‌هاي مورفولوژيك اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه به جز ويژگي طول ريشه كه در نور تركيبي LED سرخ + آبي طويل‌ترين (8/16 سانتي‌‌متر) بود، بيشترين تعداد انشعاب‌‌هاي ريشه (12)، وزن تر ريشه (42/1 گرم)، وزن خشك ريشه (36/0 گرم) و حجم ريشه (8/2 سانتيمتر مكعب) مربوط به نور سفيد بود. از نظر شاخص‌هاي رشد اندام هوايي، بيشترين سطح برگ (9/10 سانتي‌متر مربع) و وزن تر شاخساره (82/4 گرم) در نور سفيد و بيشترين وزن خشك (4/1 گرم)، طول شاخساره (2/23 سانتي‌متر) و تعداد شاخساره جديد (6/3) در نور آبي+ سرخ ديده شد. بيشترين درصد ريشه‌زايي (100%) زير نور سرخ و بيشترين شاخص ريشه‌زايي (5/4) در نور LED آبي ديده شد. بر اساس نتايج اين آزمايش، براي باززايي ريشه قلمه فيكوس بنجامين ابلق، طيف نور سفيد و براي رشد اندام هوايي قلمه، نور تركيبي سرخ+ آبي نسبت به نورهاي آبي و سرخ تك‌رنگ تاثير بهتري داشته است. به‌طور كلي براي توليد قلمه‌هاي ريشه‌‌دار فيكوس بنجامين با كيفيت مطلوب، نور LED سفيد توصيه مي‌شود.