مقايسه تاثيرهاي فيزيولوژيك قارچ تريكودرما (والد و جهش يافته) عليهFusarium oxysporum f.sp. dianthi در ميخك ‘White Liberty’

ميخك از گياهان زينتي مهم است و Fusarium oxysporum f.sp. dianthi عامل پژمردگي فوزاريومي، خسارت فراواني را به پرورش‌دهندگان ميخك وارد مي‌سازد. هدف از پژوهش كنوني بررسي واكنش گياه ميخك آلوده به قارچ Fusarium oxysporum f.sp. dianthi و مايه‌زني شده با قارچ تريكودرما (والد و جهش يافته) در برخي از شاخص‌هاي فيزيولوژيك و آنزيمي مرتبط با بروز مقاومت به بيمارگر بود. پس از جداسازي و خالص‌سازي عامل بيماري‌زا و تاييد بيماري‌زايي آن ها، جدايه F. oxysporum N112 به عنوان سويه پرآزار بيمارگر انتخاب شد. جدايه‌هاي تريكودرما )والد و جهش‌يافته( از كلكسيون پژوهشكده كشاورزي هسته‌اي دريافت و قدرت جلوگيري از رشد F. oxysporum N112 در شرايط درون شيشه‌اي بررسي شد. ميزان كاهش بروز بيماري در اثر تيمار با تريكودرماي منتخب روي گياه ميخك ‘White Liberty’ در گلخانه بررسي شد. ميزان پروتئين، سبزينه a وb، كارتنوئيد و فعاليت آنزيم‌هاي پراكسيداز و پلي‌فنول‌ اكسيداز در نمونه هاي برگي در روزهاي 7، 14 و 21 اندازه گيري شد. نتايج اين پژوهش نشان از كاهش توليد پروتئين، سبزينه a و b، كاروتنوئيد در گياهان آلوده و افزايش آنزيم‌هاي پراكسيداز و پلي‌فنول‌ اكسيداز در اثر تجمع راديكال‌هاي آزاد در بافت برگي داشت. در حالي كه مايه زني با تريكودرما منجر به افزايش محتوي پروتئين، سبزينه a و b و كاروتنوئيد در برگ و جلوگيري از انباشت راديكال هاي آزاد و در نتيجه كاهش تجمع آنزيم‌هاي پراكسيداز و پلي‌فنول‌ اكسيداز در گياه ميخك آلوده به قارچ Fusarium oxysporum f.sp. dianthi شد. افزون بر اين، در گياهان تيمار شده با تريكودرماي جهش‌يافته افزايش انباشت سبزينه و پروتئين در برگ و كاهش بروز بيماري درمقايسه با جدايه تريكودرما (والد) ديده شد. از سوي ديگر، تيمار با تريكودرماي جهش‌يافته بيش از جدايه والد در پيشگيري از پيشرفت بيماري، 21 روز پس از مايه زني با بيمارگر تاثير داشت كه ممكن است به دليل تاثير تيمار با تريكودرماي جهش‌يافته در كاهش اكسايش ياخته‌اي در گياه بيمار باشد. در مجموع، نتايج نشان داد كه، تريكودرماي جهش يافته افزون بر قدرت نا هم افزايي (آنتاگونيستي) بالاتر از والد، از راه تاثير بيشتر در تعادل اكسايش ياخته‌اي مي‌تواند عامل كنترل زيستي موثرتري در برنامه تلفيقي مبارزه با عامل پژمردگي فوزاريومي ميخك باشد.