محاسبه قدرت بازار و حاشيه بازاريابي در بازار محصولات باغباني ايران با استفاده از رويكرد غيرساختاري شاخص لرنر( مطالعه موردي محصول سيب)

اين مطالعه به بررسي قدرت بازار در زنجيره بازاريابي و حاشيه بازاريابي محصول سيب در كشور پرداخته است. سهم مزرعه از قيمت پرداختي مصرف كننده اغلب به عنوان شاخصي از سلامت نسبي بخش كشاورزي در نظر گرفته شده كه به آن حاشيه بازاريابي گفته مي شود, يكي از دلايل حاشيه بازاريابي زياد وجود قدرت بازاري در زنجيره عرضه محصولات كشاورزي است, لذا با توجه به اهميت محصول سيب براي بخش كشاورزي كشور به طوريكه سيب رتبه اول توليد در كشور را دارا مي باشد, در اين مطالعه با استفاده از داده هاي سري زماني سال هاي 1394 - 1399 كه از مركز آمار و وزرات جهاد كشاورزي استخراج شده است به سنجش قدرت بازاري و حاشيه بازاريابي با استفاده از شاخص لرنر و مدل اضافه بها(مارك- آپ) پرداخته شده است. نتايج مطالعه نشان مي دهد كه در طي دوره مورد بررسي حدود 56 درصد از كل قيمت پرداختي مصرف كننده براي هر كيلوگرم سيب توسط عمده فروشان و خرده فروشان كسب شده است, همچنين در زنجيره عرضه محصول سيب اين خرده فروشان هستند كه از قدرت بازاري بيشتري برخوردارند و نتايج بيانگر اين است كه وجود قدرت بازاري در زنجيره عرضه محصول سيب باعث شده است كه قيمت پرداختي مصرف كننده حدود 2,4 برابر قيمت دريافتي توليد كننده باشد.