طراحي و روانسنجي مقياس پايداري اجتماعي در محله ي شهري در شهر زنجان

مقدمه: پايداري اجتماعي، يكي از مهم ترين عوامل در برنامه ريزي ها و مديريت شهري است و نيازمند ابزاري روا و پايا مي باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف طراحي و روانسنجي مقياس پايداري اجتماعي در محله ي شهري ساكنان محله كارمندان شهر زنجان انجام شد. روش كار: پژوهش حاضر، از نوع روش شناسي است. در ابتدا، مروري وسيعي بر متون مربوط به موضوع پژوهش شامل اسناد كتابخانه اي و مقالات علمي از سال 2012 تا 2021 انجام شد و با تحليل آن ها در قالب فرم استخراج داده ها، مقياس پايداري اجتماعي طراحي شد. سپس، نسبت روايي محتوا و شاخص روايي محتواي مقياس با نظرخواهي از 15 تن متخصص در رشته علوم اجتماعي و شهرسازي و برنامه ريزي شهري با روش نمونه گيري هدفمند به روش گلوله برفي انجام شد. روايي سازه به روش تحليل عاملي اكتشافي و روايي همگرا و روايي واگرا با توزيع مقياس طراحي شده بين 480 تن ساكن محله كارمندان شهر زنجان به روش نمونه گيري در دسترس بررسي گرديد. پايايي تركيبي و پايايي به روش همساني دروني با محاسبه ضريب آلفا كرونباخ محاسبه شد. داده ها، در نرم افزار اس پي اس اس نسخه 22 و آموس نسخه 24 تحليل گرديد. يافته ها: در بخش كيفي، مقياس پايداري اجتماعي در محله ي شهري با 35 عبارت طراحي شد. در بخش كمي، نسبت روايي محتوا و  شاخص روايي محتوا اندازه گيري شد و 11 عبارت حذف گرديد و 24 عبارت باقي ماند. روايي سازه به روش تحليل عاملي اكتشافي با 480 تن ساكنان محله كارمندان شهر زنجان انجام و نتايج، 4 زير مقياس نشان داد. روايي همگرا 0.50 و روايي واگرا 0.71 به دست آمد. پايايي تركيبي و پايايي به روش همساني دروني با محاسبه ضريب آلفا كرونباخ، براي 4 زيرمقياس امنيت، مشاركت، تعلق مكاني و عدالت فضايي به ترتيب 0.74، 0.76، 0.79 و 0.90 و براي كل مقياس، 0.88 به دست آمد. نتيجه گيري: مقياس پايداري اجتماعي در محله ي شهري با 24 عبارت و 4 زير مقياس، روا و پايا مي باشد. پيشنهاد مي گردد از مقياس طراحي شده، در پژوهش هاي مرتبط با پايداري اجتماعي در محله ي شهري استفاده شود.