مروري بر فعاليت سيتوتوكسيك، آنتي‌اكسيداني و ضدميكروبي نانو ذرات بيوسنتز شده توسط سيانوباكتري‌ها

ويژگي‌هاي خاص نانو ذرات مانند نسبت سطح به حجم بالا، اندازه ذرات همگن، پايداري بالا و سهولت توليد، موجب كاربرد فراوان آن‌ها در حوزه‌هاي مختلف داروسازي، دندانپزشكي، پزشكي، زيست‌شناسي و مهندسي مواد شده است. درواقع وجود بسياري از باكتري‌هاي بيماري‌زا كه خطرات بسياري را در صنايع مختلف ازجمله تجهيزات پزشكي، دندانپزشكي، تصفيه آب آشاميدني و فاضلاب ايجاد كرده‌اند، دليل ديگري براي استفاده از نانو ذرات در محافظت از سلامت بشر است. در اين ميان، سنتز سبز نانو ذرات توسط سويه‌هاي مختلف سيانوباكتري‌ها، منجر به توليد نانو ذرات سازگاربامحيط‌زيست با خواص گوناگون بيولوژيكي، فيزيكي و شيميايي منحصربه‌فرد شده است. سيانوباكتري‌ها، همچنين داراي انواع تركيبات زيست فعال مانند رنگدانه ها و آنزيم‌ها هستند كه مي‌توانند به‌عنوان عوامل احياكننده و تثبيت‌كننده در فرايند توليد نانو ذرات، عمل كنند. علاوه بر آن با تركيبات بيوشيميايي منحصربه‌فرد خود كه شامل چندين تركيب فعال زيستي با فعاليت‌هاي دارو شناختي اثبات‌شده هستند و خواص آنتي باكتريال، ضد قارچ، ضد جلبك، ضدسرطان و فتوكاتاليستي بالقوه‌اي را نيز به همراه دارند. همين خواص باعث شده كه سيانوباكتري‌ها، نه‌تنها به‌عنوان منابع طبيعي مفيد قابل‌استفاده شوند، بلكه در پيشگيري و درمان بسياري از بيماري‌ها نيز كارايي داشته باشند. اگرچه تاكنون پژوهش‌هاي زيادي درزمينه سنتز بيولوژيكي با استفاده از انواع ميكروارگانيسم‌ها انجام‌شده است، مطالعات كم‌تري بر استفاده از سيانوباكتري‌ها در سنتز نانو ذرات متمركزشده‌اند. مقاله حاضر به‌طور جامع، ويژگي‌ها و كاربردهاي تجاري نانو ذرات سنتزشده توسط سيانوباكتري‌ها، در زمينه‌هاي مختلف و همچنين راهبردهاي سميت نانو ذرات در برابر سلول‌هاي زنده را موردبررسي قرار مي‌دهد.