عنوان مقاله :
اعتماد معرفتي: ماهيت، گستره و كاربردهاي آن
پديد آورندگان :
پاك نيا ، زهرا دانشگاه قم - دانشكده الهيات - گروه فلسفه و كلام , خزاعي ، زهرا دانشگاه قم - دانشكده الهيات - گروه فلسفه و كلام
كليدواژه :
اعتماد معرفتي , خوداعتمادي , اعتماد به ديگري , گواهي , الگوگرايي , برهان اجماع عام , ليندا زگزبسكي
چكيده فارسي :
بهرغم اهميت اعتماد در معرفتشناسي، دربارۀ ماهيت و مسائل آن اتفاقنظر وجود ندارد. برخي آن را نگرشي شناختي و بعضي آن را نگرشي عاطفي تلقي ميكنند. تلفيق دو عنصر شناختي و عاطفي، ديدگاه ديگري است كه ليندا زگزبسكي برگزيده است. تركيب دو عنصر باور و احساس بهاضافۀ عنصر رفتار و تبيين آن در بستر نظريۀ فضيلت، ديدگاه زگزبسكي را از بقيه متمايز ميكند. مقالۀ حاضر با تمركز بر ديدگاه زگزبسكي، به تحليل ماهيت، گستره و كاربردهاي اعتماد معرفتي پرداخته است. ضمن پذيرش دو گونۀ خوداعتمادي و اعتماد به ديگري، وي التزام خاصي ميان اين دو برقرار ساخته و دامنة خوداعتماديِ معرفتي را بهعنوان يك ويژگي پيشاتأملي، بنابر اصلِ برابري تا اعتمادِ به ديگران امتداد ميدهد. اعتباربخشي به گواهي در توجيه باورها، الگوگرايي و تقريري نو از برهان اجماع عام ازجمله كاربردهاي اعتماد معرفتي است كه در مقاله به آن پرداخته ميشود. با وجود تلاش زگزبسكي براي ارائۀ تبييني دقيقتر از اعتماد معرفتي و كاربست آن در حوزههاي مختلف معرفتشناسي، فلسفۀ دين و فلسفۀ اخلاق، هنوز ابهامات و ضعفهايي در ديدگاه وي وجود دارد كه توجيه نقش اعتماد معرفتي را با مشكل مواجه ميكند.