«جاي» منتقد: بررسي انتقادي كتاب مفهوم نقد در نهضت‌‌‌هاي تجددخواه جهان عرب؛ با نگاهي به نظريه‌‌‌هاي مدرنيته و پسامدرنيته

اين مقاله به نقد و بررسي كتاب مفهوم نقد در نهضت‌‌‌هاي تجددخواه جهان عرب؛ با نگاهي به نظريه‌‌‌هاي مدرنيته و پسامدرنيته مي‌پردازد. مؤلف قصد دارد تا مفهوم و پديدۀ نقد را به‌بحث بگذارد، اما فراموش مي‌كند كه نقد يك كنش مدرن است. درنتيجه، دچار سنت‌گرايي و پست‌مدرنيسمي مي‌شود كه يكي مانع نقد است و ديگري مخل نقد. باوجود گزاره‌هايي از اين كتاب كه اميد به پيشرفت را تداعي مي‌كنند، مؤلف گرفتار گذشته‌گرايي سنت‌گرايانه و دل‌مشغول تفنن‌ پست‌مدرنيستي است. اين دو عامل باعث شده است كه مؤلف نقد را مربوط به قلمرو فلسفۀ آگاهي بداند. گويي، اگر اعراب در ذهنيت خود به مرحلۀ نقادي برسند، جوامع آن‌ها نيز پيشرفت مي‌كند. اين تناقضات به‌ويژه در آن‌جا خود را نشان مي‌دهند كه مؤلف درعمل به ارزش‌هاي مدرن (آزادي، شادي، و انسجام) اهميتي قائل نمي‌شود. هر پژوهشي درباب نقد كه قدردان نتايج عملي مدرنيته نباشد، نمي‌تواند پژوهشي جدي و صادقانه تلقي شود. اين نكته محور بررسي كتاب در اين مقاله است. نويسندۀ مقالۀ حاضر براي اين‌كه اين اختلال در شناخت را به‌نقد بكشاند، با روش هرمنوتيك سوءظن كتاب را موردبررسي قرار داده است.