بررسي و نقد فطرت‌شناسي پويشي و ارتباط آن با دين، با تأكيد بر آراي آيت‌الله جوادي آملي

الهيات پويشي به‌عنوان تفكر ديني و فلسفيِ متأثر از علوم طبيعي، برداشتي طبيعت‌گرايانه از «فطرت» دارد. مطابق اين ديدگاه، سرشت انسان در بستر تكامل، رشد و نمو مي‌يابد و براساس موقعيت هر شخص در جامعه خويش، شكلي متفاوت به خود مي‌گيرد؛ بنابراين، سخن از فطرت ثابت در همه افراد بشر، امري بيهوده خواهد بود. همچنين، دين واكنش طبيعت انسان به جستجوي خدا است و بر اين اساس، دين نيز همگام با فطرت و سرشت انسان در حال تغيير و تحول و تكامل است. اين پژوهش، با روش توصيفي‌‌تحليلي و انتقادي، براساس ديدگاه فلسفي و ديني آيت‌الله جوادي آملي، نشان مي‌دهد نخست، فطرت انساني برخلاف ديدگاه انديشمندان پويشي، امري مجرد و ثابت است و دوم، ادعاي تغييرپذيري و تكامل دين به علت تغيير و تحول در فطرت، داراي اشكال‌هاي اساسي است و دلايل گوناگوني چون ثبات فطرت و نيز وجود اصول كلي و تغيير‌ناپذير در دين، خلاف آن ادعا را ثابت مي‌كند.