ره‌آوردهاي اوليه و ثانويۀ عنصركشمكش در نمايشنامۀ سه پاس از حيات طيبۀ نوجواني نجيب و زيبا از منظر «رابرت مك‌كي»

ادبياتِ نمايشي در حوزۀ دفاع مقدس، نمونه نمايشنامه‌هاي متعدد و درخشاني را مبني بر روايت‌شناسي و كشمكشِ برآمده از نوع نَقل روايتِ خط سير داستاني در كُنه خود دارد. اگر بپذيريم يك راه ورود به نمايشنامه، ورود به خطِ سير داستانيِ آن، در قالب پژوهش در كنشِ قهرمانانِ اثر و نقش آنها در پيش‌بردِ وقايع داستان در قالبِ يك روايتِ بصري است، مي‌توان رابطۀ بين اصطلاح روايت و نقد داستاني را با نمايشنامه و خط سير داستانيِ آن يافت. نمايشنامه‌هاي دفاع مقدس به دليل استفاده از ظرفيت‌هاي روايي در نَقل داستاني يا بازگوييِ گذشتۀ شخصيت‌ها و هرآنچه در گذشته واقع شده (بازشناخت) مي‌توان از اين منظر كَندو‌كاو كرد. پژوهش پيشِ‌رو، به شكل توصيفي –  تحليلي، به بررسي ساختار رواييِ يكي از نمايشنامه‌هاي موفق در حوزۀ دفاع مقدس، معطوف بر يكي از مهمترين عناصر درام؛ يعني كشمكش مي‌پردازد. در نمايشنامۀ سه پاس از حيات طيبۀ نوجواني نجيب و زيبا نوشتۀ «عليرضا نادري نجف‌آبادي» عنصر كشمكش بررسي شده كه در چه سطوحي و با چه اهداف و عملكردي  به‌كار گرفته شده‌است؟ كشمكش يكي از مهمترين عناصر ساختاري و موجب پيش‌بردِ وقايعِ داستان است. فراتر از آن، «رابرت مك‌كي» با تمركز بر كشمكش، در جهت شناخت باطنيِ شخصيت، سطوح سه‌‌گانۀ كشمكش را در قالب الگويي جامع براي تحليل كنش شخصيت ارائه مي‌كند. نتيجه پژوهش حاضر نشان مي‌دهد  در اين نمايشنامه در سطوح فرافردي، فردي و دروني، كشمكش‌هايي از نوع ذهني و عاطفي- احساسي وجود دارد و هر يك از كنش‌هاي عليرضا، شخصيت اصلي نمايشنامه، در ارتباط با اين كشمكش‌ها، معنا مي‌يابد. همچنين به لحاظ ساختاري، وجود اين نوع كشمكش‌ها و برآيند نيروهاي برآمده از آنها بر شخصيت عليرضا، او را به واكنشي باورپذير، آنچنان كه در نمايشنامه به روايت درآمده‌است، وا‌مي‌دارد.