كليدواژه :
خبر واحد , روش پژوهش نقلي , حجيت , اثر شرعي , اثر تكويني , علوم انساني , منجزيت , معرفتهاي پسين
چكيده فارسي :
از مهمترين مسائل معرفتي و روششناختي در قلمرو دليل و روش نقلي، مسئله گستره اعتبار خبر واحد و مقدار و ملاك محدوديت آن است. در مقالة پيشرو، اين مسئله چالشي و مشحون از اختلافنظر با تمركز بر نظريه علامه مصباح يزدي مورد بررسي قرار ميگيرد. حل اين مسئله نقشي بسيار گسترده و تأثيرگذار در ساحتهاي گوناگون معرفتي، از جمله در فهم عقايد و احكام دين، دارد. در علوم انساني و اجتماعي نيز ميتوان نقش آن را بهروشني دريافت. مهمترين دستاورد اين پژوهش با الهام از راهحل استاد مصباح يزدي و قرائت ويژه ايشان از حجيت و نيز براساس نظريه برگزيده، اين است كه ميتواند مشكل كارآمدي روايات تفسيري را مرتفع سازد. افزون بر اينكه اين راهحل يا نظريه در ديگر حوزهها و دانشهاي بشري، بهويژه علوم انساني و تدوين و ساماندهي علوم انساني اسلامي، ميتواند نقشآفرين باشد؛ برخلاف برخي از نظرياتي كه اعتبار خبر واحد را مستنَد به ظن ميدانند، نه اطمينان، كه در اين صورت، قلمرو آن صرفاً به حوزه احكام عملي محدود ميشود و براي بازسازي علوم انساني تمسك بدان ممكن نيست.