اثر كاربرد باكتري‌هاي محرك رشد گياه و محلول‌پاشي اسيدهاي آمينه بر ويژگي‌هاي رشد، عملكرد و ارزش غذايي در برنج (Oryza sativa L.)

باكتري‌هاي محرك رشد گياه و اسيدهاي آمينه مي‌توانند به‌عنوان يك رويكرد عملي و سازگار با محيط‌زيست جهت بهبود رشد و عملكرد گياهان زراعي مورد استفاده قرار گيرند. به‌منظور بررسي اثرات كاربرد سويه‌هاي باكتري‌هاي محرك رشد گياه و محلول‌پاشي اسيدهاي آمينه بر رشد، عملكرد و محتواي عناصر غذايي دانه در برنج رقم هاشمي، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه‌اي شاليزاري واقع در شهرستان آمل طي دو سال 1398 و 1399 اجرا شد. باكتري‌هاي محرك رشد گياه در پنج سطح (شاهد بدون باكتري [B0]، Pantoea agglomerans strain O4 [B1]،Pseudomonas putida strain P13 + Pantoea agglomerans strain P5 [B2]، Pseudomonas koreensis strain S14 + Pseudomonas vancouverensis strain S19 [B3] و تركيب سويه‌هاي مختلف [B4]) به‌عنوان عامل اصلي و محلول‌پاشي اسيدهاي آمينه در چهار سطح (شاهد بدون محلول‌پاشي اسيدهاي آمينه [A0]، محلول‌پاشي متيونين [A1]، ليزين [A2] و متيونين + ليزين [A3]) به‌عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه كاربرد تلفيقي سويه‌هاي باكتري مورد مطالعه (B4) منجر به افزايش معني‌دار طول خوشه (24.22 سانتي‌متر)، تعداد دانه پر در خوشه (60.30 دانه پر)، وزن هزار دانه (28.52 گرم)، عملكرد دانه (5097.50 كيلوگرم در هكتار) و بهبود محتواي عناصر نيتروژن (1.61 درصد)، فسفر (7.04 درصد) و پتاسيم (1.53 درصد) در دانه برنج در مقايسه با تيمارهاي كاربرد جداگانه سويه‌هاي باكتري و هم‌چنين تيمار شاهد (بدون باكتري) شد. محلول‌‎پاشي تركيبي اسيدهاي آمينه متيونين و ليزين منجر به توليد بيشترين مقدار وزن هزار دانه (26.90 گرم)، عملكرد دانه (4844.73 كيلوگرم در هكتار) و محتواي نيتروژن در دانه (1.040 درصد) گرديد. با توجه به نتايج مطالعه حاضر، كاربرد تركيبي سويه‌هاي باكتري (P. agglomerans strain O4+ P. putida strain P13 + P. agglomerans strain P5+ P. koreensis strain S14 + P. vancouverensis strain S19) و محلول‌پاشي توأم اسيدهاي آمينه متيونين و ليزين مي‌تواند نقش مهمي در بهبود رشد، عملكرد و جذب عناصر غذايي در دانه برنج رقم هاشمي داشته باشد.