طراحي بستۀ سياستي توسعۀ فناوري بومي مبتني بر اكولوژي اجتماعي با رويكرد تخصصي‌سازي هوشمند (مطالعۀ موردي: استان بوشهر)

تخصصي‌سازي هوشمند به استراتژي‌هاي ملي-منطقه‌اي پژوهش و نوآوري در حوزۀ برنامه‌هاي تحول اقتصادي يكپارچه و مبتني بر مكان اشاره دارد كه توجه خود را به سرمايه‌گذاري بر اولويت‌ها و چالش‌هاي منطقه‌اي متمركز مي‌كند. هدف پژوهش حاضر، تبيين ويژگي‌هاي اكولوژي اجتماعي استان بوشهر و طي‌كردن گام‌هاي برنامه‌ريزي با رويكرد تخصصي‌سازي هوشمند و ارائۀ بستۀ سياستي توسعۀ فناوري‌هاي بومي است.اين پژوهش از نظر روش كيفي است. جمع‌آوري داده به‌وسيلۀ مصاحبۀ عميق با خبرگان و مطالعات كتابخانه‌اي انجام گرفت. براي تحليل داده‌ها از روش تحليل محتوا استفاده شد.از نگاه مشاركت‌كنندگان در پژوهش، ويژگي اكولوژي اجتماعي استان بوشهر در نه ويژگي اصلي رابطۀ جامعۀ بوشهر و محيط‌زيست آن قابل‌تبيين است كه شامل تأثيرات اقتصادي-بازرگاني، هنر و آيين‌مدار و سودمندي فناوري بومي در حوزۀ شكل رابطه است. همچنين اين رابطه توسط ضعف فعاليت ترويجي در حوزۀ فناوري بومي، آسيب صنعتي محيط‌زيست، آسيب فرهنگي-اجتماعي، ضعف سياست‌گذاري و مديريتي، بهره‌گيري از فناوري‌هاي ناسازگار و آسيب سياسي دچار خدشه شده است كه خبرگان بر آن تأكيد داشتند. چشم‌انداز استان بوشهر در حوزۀ توسعه فناوري بومي مبتني بر اكولوژي اجتماعي نيز در چهار عرصۀ سرآمدي حوزۀ فرهنگ و هنر، فعال در عرصۀ تجارت دريايي، پيش‌رو در حفظ محيط‌زيست و بهره‌وري در بهره‌برداري دريا تبيين شد.مهم‌ترين ابزارهاي سياستي توسعۀ فناوري بومي مبتني بر اكولوژي اجتماعي با رويكرد تخصصي‌سازي هوشمند در دو دستۀ حمايت مستقيم و غيرمستقيم مي‌گنجد. در بخش حمايت‌هاي مستقيم كه بخشي از آن در قالب مسئوليت‌هاي اجتماعي وزارت نفت مي‌گنجد، مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: تأسيس مركز پژوهش فناوري‌هاي بومي، تأسيس و توسعۀ دانشكده‌هاي هنر و مردم‌شناسي، تأسيس موزۀ تاريخ علم و فناوري خليج‌فارس، تخصيص بودجه به توسعۀ پژوهش‌هاي مبتني بر زيست‌فناوري، به‌روزرساني بندرهاي فعال و تبديل آن به بندرهاي هوشمند، بهسازي و احياي بندرهاي قديم، تأسيس مركز بين‌المللي تجارت آبزيان، تأسيس هنرستان هنرهاي بومي، تأسيس پژوهشكدۀ پايش و ارزيابي خطرات زيست‌محيطي، توسعۀ فناوري‌هاي صيد سازگار با زيست‌بوم فناوري، خوشه‌سازي در حوزۀ مزيت‌هاي رقابتي استان مانند زيست‌فناوري و...، توسعه تعاوني‌هاي صيادي، توسعۀ مراكز رشد حوزۀ فناوري بومي، به‌كارگيري مديران بومي و... . در بخش حمايت‌هاي غيرمستقيم نيز مواردي چون معافيت‌هاي مالياتي و تأمين اجتماعي در حوزۀ كشتي‌سازي، ادوات كشتي‌سازي و حمايت از سرمايه‌گذاران جهت ورود به حوزۀ بافت تاريخ مي‌گنجد.