بررسي و مقايسه تاثير مصرف دوز هاي متفاوت قهوه بر ميزان تعادل مايعات، الكتروليت ها و VO2max مردان فعال

هدف: امروزه مصرف نوشيدني هاي كافئين دار همچون قهوه در بين افراد ورزشكار افزايش يافته است. هدف از مطالعه حاضر بررسي و مقايسه تاثير مصرف دو دوز متفاوت قهوه بر ميزان تعادل مايعات، الكتروليت ها و VO2max مردان فعال مي باشد. روش شناسي: در مطالعه اي نيمه تجربي، 54 مرد تمرين كرده (ميانگين سن 31/1±89/20 سال، وزن 43/8±10/70 كيلوگرم، قد 65/5±7/174 سانتي متر و  حداكثر اكسيژن مصرفي 99/5±16/52 ml/kg/min) بصورت تصادفي انتخاب شدند و بصورت جورشده در سه گروه 18 نفري قرار گرفتند. همه آزمودني ها به مدت 5 روز ميزان مساوي 3 فنجان قهوه در روز مصرف كردند (مرحله متعادل سازي)، در روز ششم و هفتم (مرحله آزمون) آزمودني هاي سه گروه به ترتيب صفر، 3 و 8 فنجان قهوه در روز (به ترتيب معادل صفر، 258 و 688 ميلي گرم كافئين در روز) مصرف كردند. در مدت اين هفت روز، آزمودني ها هيچ ماده ي كافئين دار ديگري مصرف نكردند. قبل و بعد از مداخله، وزن بدن آزمودني ها اندازه گيري، نمونه خوني جهت بررسي فاكتورهاي خوني گرفته شد و VO2max آزمودني ها با پروتكل فاكس ارزيابي شد و تغييرات شاخص هاي اندازه گيري بوسيله آزمون تحليل واريانس چندگانه (MANOVA) و آزمون تعقيبي توكي در سطح معني داري (P≤0/05) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: تغييرات درصد حجم پلاسمايي در سطح مصرف صفر (فنجان/ روز) نسبت به مصرف 3 (فنجان/روز) افزايش معني داري (P= 0/013) نشان داد. ميانگين وزن بدن آزمودني ها در سطح مصرف صفر (فنجان/ روز) نسبت به دو سطح ديگر افزايش معني داري (P=0/001) نشان داد. غلظت سديم سرم خون در سطح مصرف 3 (فنجان/روز) نسبت به دو سطح ديگر افزايش معني داري (P≤0/05) نشان داد. در غلظت پتاسيم سرم خون بين سطوح مختلف مصرف قهوه تفاوت معني داري مشاهده نشد. VO2max برآورد شده در سطح مصرف 8 (فنجان/روز) نسبت به دو سطح ديگر كاهش معني داري (P=0/003) نشان داد. نتيجه‌گيري: مصرف قهوه در دوزهاي مختلف موجب كاهش مايعات بدن، افزايش غلظت سديم سرم خون و احتمالا افزايش دفع سديم و كاهش VO2max افراد فعال مي شود. بر اين اساس با توجه به اهميت حفظ مايعات بدن بر عملكرد ورزشكاران، به نظر مي رسد مربيان و متخصصين ورزش در زمينه مقدار و يا زمان مصرف اين نوشيدني اهتمام لازم را داشته باشند.