بررسي تنوع ژنتيكي فوزاريوم‌هاي بخش Elegans و Martiella-Ventricosum مرتبط با كدوييان با استفاده از نشانگرهاي ISSR در استان تهران

هدف: هدف از اين تحقيق شناسايي فوزاريوم‌هاي بخش‌هاي Elegans و Martiella-Ventricosum مرتبط با گياهان تيره كدوئيان در استان تهران و ارزيابي توانايي نشانگرهاي ISSR در بررسي روابط خويشاوندي اين گروه از فوزاريوم‌ها بود. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش تعداد پنج آغازگر (ATG)6، (AC)8YA، (AG)8G، (AG)8C و BHB(GA)7 كه بر اساس مطالعات محققين مختلف، در تمايز نژادهاي مختلف فوزاريوم، كارايي خوبي از خود نشان‌داده ‌بودند، جهت انجام اين آزمايش‌ها انتخاب شد. جدايه‌هاي قارچي پس از جداسازي و خالص‌سازي بر اساس خصوصيات ريخت‌شناسي و ميكروسكوپي مورد شناسايي قرار گرفتند. جهت بررسي ميزان كارايي نشانگرها در بروز چندشكلي، آماره‌هاي محتواي اطلاعات چندشكلي آغازگرها Polymorphism Information Content (PIC)، شاخص نشانگري  Marker Index (MI) و نسبت چندگانه مؤثرEffective Multiplex Ratio (EMR)  محاسبه شد. روابط داخل گونه‌هاي Fusarium با استفاده از نرم‌افزار NTSYS-PC V2.02 و ضريب تشابه SM و ترسيم دندوگرام به‌روش UPGMA مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: از مجموع 96 جدايه قارچي، تعداد 48 جدايه به‌عنوان Fusarium solani، تعداد 25 جدايه به‌عنوان Fusarium oxysporum و تعداد 23 جدايه به‌عنوان Fusarium redolens تشخيص داده شدند. تمامي پنج آغازگر ISSR در طول آزمايشات PCR، باندهايي پايدار و قابل تكرار توليد كردند. از تكثيرهاي ISSR مجموعاَ 408 باند به‌دست آمد. تعداد 130 نوع باند متفاوت توليد شد كه از اين تعداد، 83 باند پلي‌مورفيك و 47 باند مونومورفيك بود. . اندازه‌ي قطعات PCR توليد شده از 273 تا 2428 جفت‌باز متغير بود. درصد چندشكلي به‌دست آمده از بيشترين (73 درصد) براي UBC-864 تا كمترين (56 درصد) براي UBC-808 متغير بود. آغازگرهاي (ATG)6 و BHB(GA)7 در تفكيك بخش‌هاي Elegans و Martiella-Ventricosum از همديگر عملكرد بهتري داشتند. آغازگر UBC-808 ((AG)8C) با توليد 26 جايگاه ژني بيشترين توليد باند را در جدايه‌هاي بخش Elegans و آغازگر UBC-885 (BHB(GA)7) با توليد 25 باند بيشترين توليد باند را در مورد جدايه‌هاي بخش Martiella-Ventricosum داشت. نتيجه‌گيري: نتايج اين تحقيق نشان داد كه نشانگر ISSR يك نشانگر كارآمد جهت آشكارسازي روابط مولكولي بين توده‌ها و جدايه‌هاي قارچ فوزاريوم مي‌باشد.