مروري بر اثرات تعاملي فعاليت‌هاي ورزشي و گياهان دارويي بر شاخص‌هاي قندي و چربي‌هاي خون در وضعيت ابتلا به ديابت

زمينه:ديابت نوعي بيماري شايع و غيرواگير است كه با توجه به سبك زندگي و عادات غذايي مردم، در سراسر دنيا رو به افزايش است. عوارض طولاني مدت ديابت شامل رتينوپاتي، نوروپاتي، نفروپاتي، علائم قلبي، علائم ادراري تناسلي، علائم جنسي و حوادث عروق مغز مي شود. با توجه به انجام مطالعات فراوان در راستاي كاهش عوارض بيماري ديابت، انجام فعاليتهاي ورزشي و استفاده از گياهان دارويي به دليل وجود عوارض جانبي در داروهاي سنتتيك از مهمترين راهكارهاي كنترل گلوكز خون و هيپرلپيدمي هستند. با اين حال بررسي اثر همزمان اين دو مداخله نيز اخيراً مورد توجه محققين قرار گرفته است.بنابراين مروري بر اين مطالعات جهت درك محققين حوزه تغذيه ورزشي نسبت به انجام اين دو مداخله به طور همزمان ضروري به نظر مي رسد. هدف: هدف از مطالعه حاضر بررسي اثرات مصرف 10 گونه گياهي همزمان با فعاليت ورزشي است. روشها: در تمامي بانكهاي اطلاعاتي به خصوص پايگاه مركز اطلاعات علمي جهاد دانشگاهي، پابمد، وب آو ساينس و مگ ايران و با كليدواژه هاي مختلف از جمله training، exercise، glycemic index، lipid profile، medical plant و anti-diabetic component، بدون محدوديت سال جستوجو انجام گرفت. سپس مقالات بر اساس فعاليت ورزشي و گياهان دارويي بر متابوليسم كربوهيدراتها و چربي ها، دسته بندي شدند. يافته ها: طبق بررسيه اي صورت گرفته در بانكهاي اطلاعاتي، 564 مقاله در رابطه با ورزش و گياهان دارويي مشاهده شد كه با توجه به معيارهاي ورود به مطالعه (پرداختن به فعاليت ورزشي، گياه دارويي و همچنين بيماري ديابت) تعداد 34 مقاله در رابطه با اثرات فعاليتهاي ورزشي و گياه دارويي در وضعيت بيماري ديابت انتخاب شدند. درحقيقت از بين مطالعات به دست آمده 10 گياه دارويي كه بيشترين مطالعه از آنها همزمان با فعاليتهاي ورزشي انجام شده بود، بررسي شدند. كه نتايج آنها نشان داد گياهان دارويي با فعاليت آنتي اكسيداني خود و مكانيسمهاي مرتبط به تحريك ترشح انسولين، به كنترل چربي خون منجر مي شوند و فعاليتهاي ورزشي وابسته به نوع، شدت، طول دوره تمرين به افزايش فعاليت آنتي اكسيداني بدن و همچنين افزايش مصرف گلوكز در عضله از مسيرهاي غيروابسته به انسولين در شرايط بيماري ديابت منجر مي شوند. نتيجه گيري: به نظر ميرسد با توجه به چالش برانگيز بودن مداخله تمرينات ورزشي، استفاده از آنتي اكسيدانهاي گياهي در كنار فعاليت بدني به بهبود شاخص هاي متابوليكي در بيماران ديابتي منجر شود.