تأثير دوزاژ مختلف شياف پروژسترون بر مقاومت عروق رحمي- جنيني در زنان در معرض خطر زايمان زودرس و مقايسه آن با گروه شاهد

مقدمه: علي رغم استفاده گسترده از پروژسترون در بارداري، اما اطلاعات محدودي از تأثير آن بر گردش خون رحمي-جفتي و به‌خصوص بر سيستم گردش خون جنين در نيمه دوم بارداري موجود است. مطالعه حاضر با هدف بررسي تأثير دوزاژ مختلف شياف پروژسترون بر شاخص‌هاي سونوگرافي داپلر شريان‏ هاي رحمي، نافي و مغزي مياني جنين، و بروز زايمان پره ‏ترم در زنان در معرض خطر زايمان زودرس انجام گرفت. روش‌كار: اين مطالعه كارآزمايي باليني تصادفي دوسوكور در سال‏ هاي 99-1397 بر روي 90 زن باردار با سن حاملگي 33‏-24 هفته با تشخيص پره ‏ترم ليبر انجام شد. افراد به‌طور تصادفي در سه گروه قرار گرفتند. هر سه گروه در بدو بستري تحت سونوگرافي داپلر شريان‏ هاي رحمي، نافي و مغزي مياني جنين قرار گرفتند، سپس در گروه اول پروژسترون 400 ميلي‌گرم و در گروه دوم پروژسترون 200 ميلي‌گرم به‌صورت واژينال تجويز شد و گروه سوم هم به‌عنوان گروه كنترل مورد مطالعه قرار گرفت. هر سه گروه 48 ساعت بعد مجدداً تحت سونوگرافي داپلر قرار گرفتند. مقاومت عروق بر اساس پارامترهاي داپلر RI (شاخص مقاومت) و PI (شاخص ضربان‏ پذيري) سنجيده شد. تجزيه و تحليل داده‏ ها با استفاده از نرم ‏افزار آماري SPSS (نسخه 16) و آزمون‏ هاي آناليز واريانس يك‌طرفه، كروسكال واليس، كاي‏ اسكوئر، دقيق فيشر، تي‌زوجي، ويلكاكسون، من‌ويتني‌يو و رگرسيون لجستيك انجام شد. ميزان p كمتر از 0.05 معنادار در نظر گرفته شد. يافته ها: سه گروه‏ از لحاظ سن مادر، پاريته، سن حاملگي، طول سرويكس، سابقه زايمان پره‏ترم و RI و PI شريان‏ هاي رحمي، نافي و مغزي مياني جنين در بدو بستري تفاوت معناداري نداشتند (0.05p ). در هر دو گروه‏ پروژسترون، RI و PI در هر سه شريان رحمي، نافي و مغزي مياني جنين در 48 ساعت بعد از مداخله نسبت به بدو بستري به‌طور قابل توجهي كاهش پيدا كرد (0.05p ). كاهش شاخص‏ هاي PI و RI همه شريان ‏ها به‌جز PI شريان رحمي (0.105=p)، در 48 ساعت بعد از مداخله در گروه ‏هاي پروژسترون در مقايسه با گروه كنترل معنادار بود (0.05p ). نتيجه گيري: تجويز تك‌دوز 200 يا 400 ميلي‏ گرم پروژسترون واژينال در زنان با سن حاملگي 33‏-24 هفته با تشخيص پره‏ ترم ليبر، موجب كاهش معنادار مقاومت عروق رحمي، نافي و جنيني بعد از 48 ساعت مي ‏شود.