تحليل ميزان آسيب‌پذيري روستاهاي شهرستان اشتهارد در برابر زلزله

كشور ايران با توجه به موقعيت جغرافيايي و زمين‌شناختي آن در زمرۀ ده كشور زلزله‌خيز جهان جاي دارد. اين در حالي است كه هم‌اكنون حدود يك‌چهارم جمعيت ايران در سكونتگاه‌هاي روستايي سكونت دارند و از طرفي، استقرار روستاها در نزديكي يا روي خطوط گسل فعال، ضرورت دارد تا به لحاظ ميزان آسيب‌پذيري كالبدي مورد بررسي علمي قرار گيرند؛ ازاين‌رو هدف اين پژوهش تحليل ميزان آسيب‌پذيري روستاهاي شهرستان اشتهارد در برابر زلزله است. روش تحقيق حاضر توصيفي-تحليلي بوده و براي جمع‌آوري اطلاعات و داده‌ها نيز از روش كتابخانه‌اي و ميداني استفاده شده است. تحليل داده‌ها و اطلاعات تحقيق از طريق تحليل فضايي (Arc Map) و تحليل آماري (SPSS) صورت گرفته و جامعۀ آماري شامل 1326 خانوار روستايي از 4 دهستان اشتهارد است كه براساس نمونه‌گيري غيراحتمالي و با روشي هدفمند (قضاوتي)، تعداد 208 خانوار به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه نخست، اكثر نقاط روستايي در پهنه‌هاي امن و كم‌خطر منطقه قرار گرفته‌اند كه درحال‌حاضر نيمي از آن‌ها خالي از سكنه و مابقي نيز از تراكم جمعيتيِ بسيار كمي برخوردار هستند، در مقابل تعداد كمي از نقاط روستايي با تراكم بالاي جمعيتي در پهنه‌هاي پرخطر قرار گرفته‌اند. دوم، از ميان 8 معيار انتخاب‌شده براي برآورد ميزان آسيب‌پذيري مسكن در برابر زلزله، مي‌توان گفت در محدودۀ مورد مطالعه، شاخص‌هاي عرض معابر، كيفيت مصالح به‌كار رفته و تراكم واحد‌هاي مسكوني وضعيت مناسبي ندارند و در آسيب‌پذيركردن خانه‌هاي روستايي در برابر زلزله نقش مهمي دارند و در مقابل شاخص‌هاي قدمت بنا و تعداد طبقات واحدهاي مسكوني شرايط مطلوبي دارند و تا حدودي آسيب‌پذيري مسكن در چهار روستا را تعديل كرده‌اند.