روابط ژنتيكي بين و درون گونه اي .Lepidium L با استفاده از نشانگرهاي مولكولي SSR ،ISSR و SCoT

يكي از جنس‌هاي مهم تيره شب‌بو Lepidium L. مي‌باشد كه بيشتر در آسياي مركزي، ميانه و جنوب غربي پراكنش داشته و برخي از گونه‌هاي آن به عنوان گياه دارويي يا سبزي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. مطالعه تنوع ژنتيكي با استفاده از نشانگرهاي مولكولي در برنامه‌هاي بهنژادي و حفاظت از ذخاير ژنتيكي نقش بسيار مهمي دارد. در تحقيق حاضر، روابط ژنتيكي بين و درون گونه‌اي 22 توده Lepidium spp. با استفاده از نشانگرهاي مولكولي SSR، ISSR و SCoT مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج تجزيه واريانس مولكولي (AMOVA) حاكي از تنوع درون گونه‌اي بالاتري نسبت به بين گونه‌اي در هر سه نشانگر بود. بالاترين تنوع درون گونه‌اي (88 درصد) نيز با نشانگرهاي SCoT بدست آمد. نتايج ماتريس تشابه ژنتيكي نشانگرهاي SSR، ISSR و SCoT توسط آزمون مانتل نشان داد كه بالاترين همبستگي بين نشانگرهاي SSR و ISSR (84/0 = r) وجود دارد و به دنبال آن ISSR وSCoT (74/0 = r) و سپس SSR وSCoT (57/0 = r) بودند. بر مبناي تشابه ژني ني بين 22 توده Lepidium spp.، بالاترين شباهت (00/1 = r) بين توده‌هاي طبس 3 (L. latifolium) و خوسف (L. draba) با استفاده از نشانگرهاي SSR، خاتم و مهريز (L. latifolium)، طبس 1 (L. latifolium) و سربيشه (L. draba)، طبس 3 (L. latifolium) و خوسف (L. draba)، نير و ساوه (L. draba)، اصفهان و اراك (L. sativum) و نيز تهران و قزوين (L. sativum) بر اساس نشانگرهاي ISSR و همچنين خاتم و مهريز (L. latifolium) و نير و ساوه (L. draba) بر مبناي نشانگرهاي SCoT مشاهده شد. با توجه به فاصله ژنتيكي توده‌ها نسبت به هم، در برنامه‌هاي بهنژادي براي بدست آوردن بالاترين مقدار هتروزيس، تلاقي توده‌هاي سربيشه (L. draba) با مشهد (L. sativum)، طبس 3 (L. latifolium) و خوسف (L. draba) با تهران و قزوين (L. sativum) و سربيشه (L. draba) با اراك (L. sativum) قابل توجيه است.