واكاوي جايگاه مفهوم شرط در انديشه اخباريان

فاقد عنوان لاتين

اخباريگري به عنوان يك ساز و كار استنباطي در قرن يازده در ميان فقهاي اماميه گسترش يافت و تا چهارده نيز ادامه داشت. آراء نسبت داده ­شده به اين گروه از فقها خصوصاً در مباحث اصول فقهي در بسياري از موارد متفاوت با ديدگاه اصوليان است. از جمله ديدگاه‌هاي منصوب به اخباريان عدم حجيت اصل اباحه، عدم ححجيت ظواهر قرآني بدون قول معصومين، عدم حجيت قياس منصوص العله، عدم حجيت مفاهيم، مخالفت با اصول فقه و ... است. البته اين نسبتها عمدتاً اثبات نشده و در حد ادعاست ولي در كتب متعددي نقل شده ­اند. آنچه مهم به نظر مي ­رسد شفاف سازي ديدگاه اخباريان در اين زمينه­ هاست تا بتوان حقيقي يا ادعايي بودن اين تفاوت­ها را آشكار كرد و از رهگذر ادعايي بودن اين تفاوت­ها مرزبندي اخباري و اصولي را كمرنگ نمود و يا حتي از بين برد. البته رسيدن به نظر اخباريان در هريك از زمينه ­هاي اختلافي مورد ادعا نياز به پژوهش مستقلي دارد. سوالي كه پژوهش حاضر در پي پاسخ آن است، اينكه اخباريان در مورد حجيت مفهوم شرط چه ديدگاهي دارند؟ در راستاي پاسخ به اين سؤال سعي شده حتي الامكان ازكتب فقهي و مباحث اصول فقهي موجود در كتب خود اخباريان استفاده شود و به ادعاهاي مطرح شده در كتب ديگر فقها در مورد اين گروه توجهي نشده است. با توجه به چاپ نشدن بسياري از آثار اخباريان به ناچار به آثار خطي اين فقها رجوع شده است. به عنوان نتيجه اين پژوهش مي­ توان بيان كرد برخلاف تصور اوليه ­اي كه در مورد اخباريان وجود دارد و آنان را ضد اصول فقه مي­داند ولي اين گروه نيز مانند اصوليان وارد در بحث­هاي اصولي شده ­اند و با استدلال به پذيرش يا رد يك گزاره اصولي پرداخته­ اند. در زمينه مفهوم شرط اخباريان را مي ­توان به دو دسته تقسيم نمود، گروهي كه مفهوم شرط را حجت نمي ­دانند و براي اثبات ادعاي خود به آيات و روايات استناد كرده ­اند و گروهي كه مفهوم شرط را حجت مي­دانند و براي اثبات ادعاي خود به روايات معصومين استناد كرده­ اند.

فاقد چكيده لاتين