طراحي الگوي ارزيابي مدل كسب و كار با رويكرد نوآوري اجتماعي

Designing business model evaluation model with social innovation approach

زمينه: عمر كوتاه مدل‌هاي كسب و كار، نياز به ارزيابي مستمر آن‌ها را در شرايط متغير و پيچيده اين روزهاي كسب و كار به يك نياز حياتي براي كسب و كارها تبديل ساخته است. با گسترش اقبال كسب و كارها در پاسخ‌گويي به نيازهاي اجتماعي در كنار رهگيري اهداف كسب و كار و توسعه موضوع نوآوري اجتماعي، ارزيابي ميزان موفقيت مدل‌هاي كسب و كارها در پاسخ‌گويي هم‌زمان به نيازهاي اجتماعي و كسب و كار، موضوعي حائز اهميت است. هدف: پژوهش حاضر به دنبال طراحي الگويي براي ارزيابي مدل‌هاي كسب و كار با رويكرد نوآوري اجتماعي است. روش: اين پژوهش از لحاظ هدف كاربردي و از نظر نوع تحقيق كيفي است. روش تحقيق مطالعه موردي چندگانه است نمونه آماري شامل 10 كسب و كار نوپاي ايراني با تجربه نوآوري در مدل كسب و كار و نوآوري اجتماعي است. يافته‌ها: الگوي پيشنهادي شامل يك فرايندارزيابي 5 مرحله اي است كه با استفاده از 2 ابزار كاربردي و براساس 4 شاخص براي ارزيابي اقتصادي و 2 شاخص براي ارزيابي اجتماعي طراحي شده است. نتيجه‌گيري: الگوي پيشنهادي به مديران كسب و كارهاي نوپا كمك مي كند، مدل كسب و كار خود را براساس دو بعد اقتصادي و اجتماعي ارزيابي كرده و با موقعيت يابي مدل كسب و كار، جهات تغيير در مدل كسب و كار را براي توسعه مدل كسب و كار با رويكرد نوآوري اجتماعي ، شناسايي كنند .

The short life of business models has made the need for their continuous evaluation in the changing and complex conditions of these business days a vital need for businesses. With the expansion of businesses in responding to social needs, along with tracking business goals and developing the issue of social innovation, evaluating the success rate of business models in simultaneously responding to social and business needs is an important issue. In this regard, the current research seeks to design a model for evaluating business models with a social innovation approach. This research is in terms of practical purpose and in terms of the type of qualitative research and the method used in this research is a multiple case study and a constructive research approach. The research of 10 Iranian start-up businesses with innovation experience in business models and social innovation has been investigated. The designed model has 4 indicators for economic evaluation and 2 indicators for the social evaluation of business models in the form of 2 practical tools. These tools help managers and owners of start-up businesses in evaluating their business model with a social innovation approach.