تحليل اقتصادي صندوق تأمين خسارت‌هاي بدني در پرتوي اصول «كارايي» و «هزينه-فايده»

هدف: صندوق تأمين خسارت‌هاي بدني به منظور حمايت از زيان‌ديدگان حوادث ناشي از وسايل نقليه تأسيس شده است تا در كنار نهاد بيمه، پاسخگوي جبران خسارت بدني زيان‌ديدگان باشد. اگرچه مباني حقوقي و فقهي متعددي ضرورت ايجاد صندوق مزبور را توجيه مي‌نمايد، ليكن حفظ و استمرار جايگاه صندوق در جامعه بر پايه معيارهاي فقهي و حقوقي كافي نيست و بررسي كارايي و مطلوبيت اقتصادي تأسيس مزبور، بنياد اجتماعي آن را تقويت مي‌نمايد؛ به همين جهت، در اين پژوهش سعي مي‌شود تا كارايي صندوق تأمين خسارت‌هاي بدني از منظر تحليل اقتصادي حقوق ارزيابي و توجيه اقتصادي آن امكان‌سنجي گردد.روش تحقيق: روش پژوهش حاضر تحليلي و توصيفي است.نتيجه: ارزيابي كاركرد صندوق تأمين خسارت‌هاي بدني در پرتوي نظريات اقتصادي، تقويت بنياد صندوق بر پايه تحليل اقتصادي حقوق را به دنبال دارد. احساس امنيت خاطر اجتماعي و نبود بيم ناشي از نقض وظيفه ايمني حاكميت، جبران كننده هزينه تأسيس اين نهاد از منظر اجتماعي است. سختي توجيه كامل نهادهاي اجتماعي با معيار پارتو، ضرورت انطباق كامل با اين معيار را از نظر تحليل‌گران اقتصادي قابل اغماض مي‌سازد و ارزش اين نهاد اجتماعي را نفي نمي‌كند. بهينگي اقتصادي صندوق بر مبناي قياس مطلوبيت در كالبد معيارهاي فايده‌گرايي، حداكثرسازي ثروت و افزايش رفاه اجتماعي قابل توجيه و بيانگر ضرورت ايجاد و بقاي جايگاه صندوق تأمين خسارت‌هاي بدني در جبران حوادث رانندگي است و نتيجه اين ارزيابي، شكل‌دهنده انديشه گسترش صندوق‌هاي جبران خسارت در حوادث غير ترافيكي است.