تحليل تجربي اثر شوك‌هاي سياست مالي بر تراز تجاري در ايران (كاربرد مدل خود رگرسيون برداري ساختاري)

The Empirical Analysis of the Effect of Fiscal Policies Shocks on Trade Balance in Iran (The Application of Structural VAR)

وضعيت تراز تجاري كشور بر شاخص­هاي اقتصاد كلان مثل نرخ ارز و درآمد ملي اثر دارد. تراز تجاري مثبت مستمر موجب ورود بيشتر ارز و افزايش توليد ناخالص ملي و همچنين تراز تجاري منفي مستمر موجب خروج ارز و كاهش توليد ناخالص ملي كشور مي­شود. ابزارهاي سياست مالي و وضعيت بودجه دولت يكي عوامل مؤثر بر وضعيت تراز تجاري هستند. در اين مقاله اثر شوك­هاي ناشي از سياست مالي شامل مخارج دولت و ماليات­ها بر تراز تجاري ايران در چارچوب مدل خودرگرسيون برداري ساختاري (SVAR) با استفاده از داده­ هاي فصلي مورد بررسي و تحليل تجربي قرار گرفته است. نتايج حاصل از تخمين مدل نشان مي­دهند اولاً) رابطهء منفي و معني­داري بين شوك­هاي مخارج دولت و تراز تجاري در ايران وجود دارد كه به معني آن است شوك مثبت مخارج دولت، وضعيّت تراز تجاري را طي سال­هاي تحت بررسي بدتر كرده است. ثانياً) رابطهء مثبت و معني­داري بين شوك­هاي بار مالياتي و تراز تجاري وجود دارد كه نشان مي­دهد بار مالياتي بيشتر از طريق محدود كردن واردات منجر به بهتر شدن وضعيت تراز تجاري ايران شده است.

Trade balance influences macroeconomic indicators such as exchange rate and national income. The continuous positive balance leads to more entrance of currency and increasing GNP and also, continuous negative balance leads to outflow of currency and decreasing GNP. The fiscal policy tools and government budget situation can be effective on trade balance. In this paper, the effect of shocks from government expenditures and taxes on trade balance in Iran has been studied empirically using structural vector autoregressive regression (SVAR) method. The results from estimated model show that i) there is a negative and significant relationship between shocks from government expenditures and trade balance in Iran. This finding indicates that a positive shock from government expenditures will get worse the status of trade balance ii) the positive and significant relationship between trade balance and tax burden is confirmed that show more tax burden improve trade balance through limit import.