بررسي تاثير شاخص‌هاي قابليتي و كاركردي شهرداري در حضور و مشاركت شهروندان (نمونۀ موردي: شهرداري مشهد)

بحث‌‌هاي زيادي دربارۀ تنگناهاي مالي شهرداري مطرح بوده و پيشنهاد بسياري از محققان بر اين است كه شهرداري بايد درآمد پايدار داشته‌‌باشد؛ اما واقعيت آن است كه شهرداري نهادي خدماتي است و بايد هزينۀ خدمات خود را از شهرونداني اخذ كند كه از اين خدمات بهره‌‌مند مي‌‌‌‌شوند؛ بنابراين اگر شهرداري توانايي دريافت اين هزينه‌‌ها را ندارد، اين فرض مطرح است كه ممكن است نقصي در سياست‌گذاري‌‌ها يا كاركردهاي اين نهاد وجود دارد. به همين منظور، اين بررسي قصد داشت فرضيۀ وجود سياست‌گذاري و وضعيت كاركردي شهرداري را به آزمون بگذارد. روش اين بررسي از نوع توصيفي و تحليلي بوده و داده‌‌هاي مورد نياز از 150 نفر از كارشناسان حوزۀ برنامه‌‌ريزي شهري گردآوري شد. داده‌‌هاي گردآمده با استفاده از آزمون تي تك‌نمونه‌‌اي، آزمون فريدمن و همچنين روش تحليل عاملي تأييدي و معادلات ساختاري مبتني بر واريانس با استفاده از روش حداقل مربعات معمولي (PLS) تحليل شد. نتايج نشان داد كه بين كاركرد و كيفيت سياست‌‌هاي تدوين‌شده و همچنين شاخص‌‌هاي قابليتي و عملكردي شهرداري مشهد، رابطۀ مثبت و معني‌داري برقرار است؛ اما چون كيفيت و كاركرد سياست‌‌هاي طراحي‌‌شده در سطح مناسبي قرار ندارد، شاخص‌‌هاي قابليتي و كاركردي دچار ضعف اساسي بوده و همين عامل در ناكامي شهرداري در كسب هزينۀ خدمات ارائه‌شده به ساكنان اثرگذار بوده و شهروندان اين نهاد را نه يك نهاد خدماتي كه سازماني حاكميتي قلمداد مي‌‌كنند. تا اين اختلال مرتفع نشود، شهرداري همچنان مجبور است از شيوه‌‌هايي كسب درآمد كند كه علاوه بر ناپايداربودن، مشكلات زيادي را براي شهر و شهروندان ايجاد مي‌كند.