پديد آورندگان :
غفاري، ابوطالب دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه علوم و مهندسي محيط زيست، تهران، ايران , تقوي، لعبت دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه علوم و مهندسي محيط زيست، تهران، ايران , معروف، عارف مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان زنجان، زنجان، ايران , مرادي، پرويز مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان زنجان، زنجان، ايران
كليدواژه :
شته سيب زميني , اسانس‌هاي گياهي , ميزان كشندگي , حشره‌كش ايميداكلوپرايد
چكيده فارسي :
مقدمه: اسانس‌هاي گياهي به علت سيمت كم، تجزيه سريع و سازگاري با محيط زيست به‌عنوان يك راهبرد جايگزين مناسب براي كنترل آفات شناخته شده اند. در تحقيق حاضر اثر حشره‌كشي دو اسانس گياهي شامل اكاليپتوس Eucalyptus globulus، آويشن Zataria multiflora بر روي شته سيب‌زميني (Macrosiphom euphorbiae) مورد بررسي و مطالعه قرار گرفت.
روش‌ها: در اين پژوهش اسانس‌هاي گياهي با استفاده از دستگاه كلونجر به روش تقطير با آب استخراج گرديد. آزمايشهاي زيست‌سنجي بر روي حشرات بالغ در غلظت‌هاي (6000،2000، 10000 ،20000،16000،12000) پي پي ام براي اسانس اكاليپتوس، و براي اسانس آويشن (8000،4000، 10000 ،24000،20000،15000) پي‌پي‌ام انجام گرفت
يافته ها: با توجه به نتايج حاصل از تجزيه و تحليل پروبيت داده‌ها مقدارLC50 و LC90 براي اسانس اكاليپتوس به ترتيب برابر 4699 ، و 37106 پي پي ام و براي اسانس آويشن اين مقدار به ترتيب 11944، و 45620 بدست آمد. نتايج اين تحقيق بيانگر آن است اسانس اكاليپتوس داراي سميت بالاتري نسبت به اسانس آويشن بوده و ميزان كشندگي آن نيز بيشتر مي‌باشد. در اين بررسي بيشترين ميزان كشندگي (درصد تلفات) براي اسانس اكاليپتوس در غلظت20000 پي‌پي‌ام برابر با 71/88 درصد، و براي اسانس آويشن در غلظت24000 پي‌پي‌ام برابر با 54/79 درصد ثبت گرديد.
نتيجه گيري:با توجه به اينكه LD50اسانس اكاليپتوس و اسانس آويشن پايين تر از دوزهاي مصرفي حشرهكشهاي شيميايي مي باشند و با عنايت به بروز پديده مقاومت در اثر حشرهكشهاي شيميايي، به نظر مي رسد اسانس گياهاني مانند اكاليپتوس و آويشن در آينده جايگزين مناسبي براي حشرهكشهاي شيميايي در برنامه كنترل آفات باشند.
چكيده لاتين :
Introduction: Herbal essential oils are known as suitable alternative for controlling pests due to low toxicity, fast decomposition and environment- friendly. This study aimed to examine the insecticidal effect of two herbal essential oils, i.e. Eucalyptus globulus and Iranian thyme (Zataria multiflora), on potato aphid. In the current study
Material and Methods: Herbal essential oils were extracted by distillation with water using a clevenger device. The biometric experiments were performed on adult insects in 6 concentrations of eucalyptus, including 2000, 6000, 10000, 20000, 16000, 20000 ppm and in 6 concentrations of thyme, including 4000, 8000, 10000, 15000, 20000, 24000 ppm. The amount of losses in each experiment was counted during 24 hours after the experiment initiation.
Results:According to the results of the probit data analysis, the values of LC50 and LC90 for eucalyptus essential oil were 4699 and 37106 ppm, respectively, and for thyme essential oil, these values were 11944 and 45620, respectively. In the present research, the highest fatality rates (loss percentage) for eucalyptus essential oil at a concentration of 20000 ppm and for thyme essential oil at a concentration of 24000 ppm were to 88.71% and 79.54%, respectively.
conclusion:As the LD50 of eucalyptus and thyme essential oils were lower than the dosages of chemical insecticides and considering the phenomenon of resistance due to chemical insecticide, it seems that the herbal essential oils such as eucalyptus and thyme can be appropriate alternatives for chemical insecticides in the pest control program in the future.
