تاثير نوزمينساخت بر توالي لندفرم‌هاي كوهستاني و پايكوهي ناحيه دامغان با استفاده از مدل SPIM

هدف اصلي در اين پژوهش بررسي تأثير نوزمينساخت بر توالي لندفرم‌هاي كوهستاني و پايكوهي ناحيه دامغان با استفاده از تغييرات شيب و واكنش فرسايشي – برشي رودهاي جاري بر سطح اين لندفرم‌ها به عنوان يكي از عوامل كليدي تحول چشم‌اندازها است. در اين راستا ابتدا نقشه شيب آبراهه‌ها و نقشه توان برشي رود منطقه با توجه به پارامترهاي تأثيرگذار شامل شيب رودخانه، مساحت حوضه زهكشي، نرخ تندي و بازده فرسايشي رود تهيه شد و سپس نيمرخ طولي برگرفته شده از اين نقشه‌ها از شمال به جنوب منطقه با توجه به عوارض و لندفرم‌هاي برجسته‌اي كه در ناحيه وجود دارد، ترسيم و مقايسه شد. از تحليل نيمرخ‌هاي طولي برگرفته‌شده از نقشه شيب رود و توان برشي رودخانه مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه اين روش در شناسايي توالي لندفرم‌هاي متأثر از فرآيندهاي زمينساختي، كاربرد زيادي دارد. هر جا كه فعاليت گسل‌ها به شكل تراكششي منجر به ايجاد نواحي كم‌ارتفاع و فروافتاده شده‌است مانند حوضه واچاكيده آستانه، نرخ برش رود در برابر كاهش ميزان شيب كانال، كاهش داشته‌است. در اين حوضه نرخ برش رود 2.59 ميلي‌متر در سال در برابر شيب كانال: 4.46 درصد مي‌باشد.اما هر جا فعاليت گسل‌ها منجر به افزايش ارتفاعات و برآمدگي‌ها شده‌است، مانند خم‌گرفتاري ارتفاعات كركسي، مجموعه راندگي ارتفاعات سفيدرشته‌كوه و يا فوربرگ‌هاي سربرآورده از ميان رسوبات بادبزن‌هاي آبرفتي، نرخ برش رود در برابر افزايش شيب كانال، بالا رفته است. براي مثال در ارتفاعات كركسي نرخ برش رود 10.12 ميلي‌متر درسال در برابر شيب كانال 11.10 درصد مي‌باشد.