ارتباط بعد فراكتال با شاخص‌هاي دبي و رسوب در حوزه‌هاي آبخيز استان ايلام

تحقيقات انجام‌شده در جهان بيانگر رابطه نزديكي بين رفتار پديده‌هاي جهان طبيعي با الگوهاي هندسي يا بعد فراكتال آن‌ها است. هدف از اين پژوهش بررسي ارتباط ابعاد فراكتال با شاخص‌هايي نظير دبي سيل و دبي رسوب و حساسيت واحدهاي سنگ‌شناسي در محدوده‌هاي حوزه‌هاي آبخيز استان ايلام مي باشد. جهت دستيابي به نتايج بهتر به‌منظور يكسان‌سازي شرايط محيطي و مقايسه آماري از مقادير ويژه دبي آب و رسوب استفاده‌شده است. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه بين بعد فراكتال سازندها و مقاومت آن‌ها به فرسايش ارتباط معنادار و معكوس برقرار مي‌باشد و با افزايش مقاومت سازند تراكم آبراهه در واحد سطح و بعد فراكتال آن كاهش مي‌يابد، بين بعد فراكتال حوزه‌هاي آبخيز موردمطالعه با دبي ويژه آب ارتباط معني‌داري وجود ندارد؛ ولي بين عدد فراكتال و دبي رسوب ويژه ارتباط معنادار و مستقيم در سطح ۵ درصد وجود دارد، به‌نحوي‌كه با افزايش تراكم آبراهه در واحد سطح دبي رسوب ويژه افزايش مي‌يابد. بيشترين مقادير بعد فراكتال مربوط به حوزه‌هايي است كه ازنظر سنگ‌شناسي بسيار حساس تا حساس هستند، (نظرآباد معادل 1.48، دويرج معادل 1.49) و كمترين مقدار آن مربوط به حوزه‌هايي است كه ازنظر سازندهاي زمين‌شناسي مقاوم تا نيمه مقاوم هستند، (كلم معادل 1.14 و چم گز 1.11). با توجه به نتايج به‌دست‌آمده و همبستگي آماري بيش از 95% بين بعد فراكتال و دبي رسوب مي‌توان در ساير حوزه هاي فاقد آمار با محاسبه بعد فراكتال، دبي ويژه رسوب را برآورد نمود ولي اين پيش‌بيني براي دبي ويژه آب مقدور نمي‌باشد.