بررسي پتانسيل وقوع زمين ‌لغزش در محدوده مخزن سدّ علويان مراغه

ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ وﻗﻮع ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري در ﻣﻨﻄﻘﻪاي ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎزﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺨﺎﻃﺮه آﻣﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﺿﺮوري اﺳﺖ. ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪي ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ وﻗﻮع ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري، ﺑﻪ وﯾﮋه زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش در ﻣﺤﺪوده ي ﺳﺪّ ﻋﻠﻮﯾﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ از روش ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ(AHP) ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭼﻨﺪ ﻣﻌﯿﺎره ﺑﻮدن ﮐﻪ داراي ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ روش ﻫﺎ ﺳﺖ، ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ وﻗﻮع زﻣﯿﻦﻟﻐﺰش ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺟﻤﻌﺎً 8 ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ (ﺷﯿﺐ، ﺟﻬﺖ ﺷﯿﺐ، ﻃﺒﻘﺎت ارﺗﻔﺎﻋﯽ، ﻟﯿﺘﻮﻟﻮژي، ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ، ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ، ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﺟﺎده، ﻓﺎﺻﻠﻪ از آﺑﺮاﻫﻪ) ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪﻧﺪ. ﺿﺮاﺋﺐ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ دو ﻋﺎﻣﻞ ﺷﯿﺐ و ﻟﯿﺘﻮﻟﻮژي، ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در وﻗﻮع زﻣﯿﻦﻟﻐﺰش در ﻣﺤﺪوده ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. در آﺧﺮ از ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي ﻋﺎﻣﻞ، ﻧﻘﺸﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﮐﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ از ﻧﻈﺮ ﺧﻄﺮ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﺑﻪ 5 ﮔﺮوه ﺧﻄﺮ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد، ﺧﻄﺮ زﯾﺎد، ﺧﻄﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ، ﺧﻄﺮ ﮐﻢ و ﺧﻄﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ 9 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد و20,5 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦﻟﻐﺰش زﯾﺎد، ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺎﻣﻞ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﺷﺮق ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺖ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﺷﺮق ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺴﺘﻌﺪ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در 12,3 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ و در 28,4 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﮐﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺮﮐﺰي و ﺷﻤﺎل ﻏﺮب ﻣﻨﻄﻘﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ. و ﺑﻘﯿﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﯾﻌﻨﯽ 29,8 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺷﺮاﯾﻂ در ﻣﺤﺪوده ﺧﻄﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ.