بررسي تغييرات شوري خاك در ارتباط با لندفرمهاي نواحي بياباني شمال استان اصفهان

شوري خاك از مهمترين فرايندهايي است كه رشد گياهان را محدود و موجبات گسترش پديده بيابان زايي و تخريب اراضي را در مناطق خشك و نيمه خشك فراهم مي كند. توزيع شوري خاك در لندفرمهاي مختلف و تغييرات آن در طول زمان و پيش بيني الگوهاي شوري سهم بسزايي در مديريت محيط در نواحي خشك و نيمه خشك و بياباني دارد. هدف از اين پژوهش بررسي تغييرات پديده شوري خاك در لندفرم‌هاي بياباني شمال استان اصفهان با بهره‌گيري از تصاوير ماهواره‌اي لندست5 و 8 ، سنجنده هاي TM و OLI-TIRS در بازه زماني 1987 تا 2020 است. پس از پيش پردازش‌هاي لازم تصاوير پوشش دهنده قلمرو مطالعاتي، شاخص‌هاي شوري NDSI، BI، SI-1 و SI-2 مورد ارزيابي و نقشه‌هاي مربوطه ترسيم شد. وضعيت شاخص‌هاي شوري در لندفرمهاي مستخرج از TPI نشان داد كه واحد برآمدگي‌ها، كوه‌ها و ارتفاعات داراي كمترين ميزان و واحد دشت هاي هموار (پلاياها، كفه هاي گلي و رسي) داراي بالاترين مقادير هستند. اختلاف بين اين دو واحد لندفرمي در همه شاخص‌ها تقريباً در حدود 2/0 مي‌باشد. بررسي شاخص هاي شوري در طبقات ارتفاعي نشان مي دهد كه اين شاخص ها با ارتفاع كاهش مي يابد، تا آستانه 1400 متري افت شاخص ها شديد و بعد از آن ملايم مي شود. شاخص هاي شوري با افزايش شيب، كاهش نشان مي دهند؛ تا شيب 15 درجه افت شاخص هاي شوري با شيب تند و سپس تا شيب 65 درجه با شيب ملايم‌تري كاهش مي يابد. شاخص هاي شوري سه فاز تغييرات را نيز نشان داد كه فاز سوم از 2008 تا 2020 به مدت 12 سال با روند افزايشي ادامه داشته است. نقشه هاي آينده براي سال 2030 نشان داد كه محور جنوبي دق سرق شامل دشت‌سرهاي واقع بين كاشان تا اردستان در وضعيت بحراني قرار مي گيرند كه لزوم توجه مديران و مهندسين محيط زيست و منابع طبيعي به اين موضوع را مطالبه مي كند.