عوامل فردي، شخصيت و ادراك: قانون‌گذاران چگونه تصميم مي‌گيرند؟

بررسي علمي رفتار نمايندگان در انجام امور نمايندگي ازجمله قانون‌گذاري اهميت بسزايي دارد. ادراك نمايندگان در فرايند پيچيده‌ قانون‌گذاري، نقش مؤثري ايفا مي‌كند. هدف پژوهش حاضر، شناسايي نقش عوامل فردي بر ادراك نمايندگان در فرايند تصويب قوانين با اتخاذ رويكردي رفتاري است. براي انجام پژوهش، از روش نظريه‌ داده‌بنيان بهره گرفته شد. نمونه‌گيري با بهره‌گيري از روش قضاوتي با منطق نمونه‌گيري نظري انجام گرفت و تا حصول اشباع نظري دنبال شد. درمجموع، با 22 نماينده‌ مجلس مصاحبه‌ نيمه‌ساختاريافته انجام شد و اسناد مكتوبي همچون مشروح مذاكرات نيز تجزيه‌وتحليل شد. مقولات حاصل‌شده طي فرايند كدگذاري به يكديگر مرتبط شدند و 5 قضيه به دست‌ آمد. تحليل داده‌ها مبيّن آن بود كه عوامل فردي مؤثر بر ادراك نمايندگان شامل شخصيت، تحصيلات، احساسات و هيجان‌ها، سابقه و منافع شخصي است. ادراك نيز به‌عنوان مقوله‌ محوري پژوهش تعيين شد كه خود از دو زيرمقوله‌ شناخت مستقيم و شناخت غيرمستقيم و سه مفهوم معناسازي، معنابخشي و معناشكني تشكيل شده است. يافته‌هاي پژوهش حاضر آگاهي نمايندگان مجلس از فرايندهاي ادراكي‌شان را افزايش مي‌دهد و به آنها يادآوري مي‌كند كه عوامل متعددي بر ادراك آنها به‌صورت آگاهانه يا ناخودآگاهانه تأثير مي‌گذارد؛ بنابراين، شناخت اين عوامل توسط قانون‌گذاران مي‌تواند به افزايش كيفيت قانون‌گذاري منجر شود.