روابط ساختاري عاطفۀ منفي، نگرش‌هاي ناكارآمد و افكار اتوماتيك منفي با نشانه‌هاي افسردگي: نقش ميانجي بدتنظيمي هيجان

برخي متغيرهاي مرتبط با آسيب‌پذيري مزاجي (ازقبيل عاطفه‌مندي منفي) و شناختي (مثل نگرش‌هاي ناكارآمد)، عواملي مهم در ابتلاي افراد به اختلال‌هاي افسردگي شناخته شده‌اند. اخيراً بر نقش بد‌تنظيمي هيجان نيز در ايجاد، تداوم يا تشديد اختلال‌هاي هيجاني، ازجمله افسردگي تأكيد شده است؛ اما جايگاه اين سازه در كنار ساير متغيرها و نوع ارتباط آنها با هم، هنوز به‌طور دقيق مشخص نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش ميانجي بدتنظيمي هيجان در رابطۀ بين عاطفۀ منفي، نگرش‌هاي ناكارآمد و افكار اتوماتيك منفي با نشانه‌هاي افسردگي انجام شد. روش پژوهش، توصيفي‌ـ‌همبستگي بود و داده‌ها با روش مدل‌يابي معادلات ساختاري (SEM) تحليل شد. جامعۀ آماري پژوهش، افراد عادي داوطلب از شهرهاي مركزي اصفهان و تهران بودند كه از ميان آنها تعداد 250 نفر به‌روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش، پرسشنامه‌هاي عاطفۀ مثبت و منفي (PANAS)، نگرش‌هاي ناكارآمد (DAS)، افكار اتوماتيك منفي (ATQ-N)، تنظيم شناختي هيجان (CERQ) و افسردگي بك (BDI-II) بود. نتايج حاصل از مدل‌يابي معادلات ساختاري نشان داد كه مدل مفهومي پژوهش از برازش مناسبي برخوردار است و همۀ ضرايب مسير آن نيز معنادار بود. همچنين، نقش ميانجي‌گري بدتنظيمي هيجان در رابطۀ بين عاطفۀ منفي و نگرش‌هاي ناكارآمد با افكار اتوماتيك منفي و درنهايت نشانه‌هاي افسردگي تأييد شد. باتوجه‌به نتايج پژوهش، مي‌توان گفت كه بدتنظيمي هيجان يكي از مكانيسم‌هاي اثر عاطفۀ منفي و نگرش‌هاي ناكارآمد بر شدت افكار اتوماتيك منفي و نشانه‌هاي افسردگي است.