توليد و ارزيابي نانوليپوزوم‌هاي حامل عصاره هندوانه كوهي

عصاره هندوانه كوهي سرشار از تركيبات فنولي است كه استفاده از آن بدليل ناپايداري تركيبات مذكور در شرايط محيطي و همچنين طعم تلخ يا گس آن‌ها در مواد غذايي محدود شده است. روش‌هاي ريزپوشاني مانند استفاده از نانوليپوزوم‌ها يكي از ساده‌ترين راهكارهاي موجود است. در اين پژوهش پس از استخراج عصاره هندوانه كوهي به كمك امواج اولتراسوند و تعيين ميزان تركيبات فنولي آن (6/328 ميلي‌گرم معادل اسيد گاليك در گرم وزن خشك)، نانوليپوزوم­هاي حاوي عصاره هندوانه كوهي در نسبت هاي وزني 60-0، 50-10، 40-20 و 30-30 لستين- كلسترول تهيه شدند. سپس آزمون هاي تعيين اندازه ذرات و پتانسيل زتا جهت تعيين خصوصيات آن ها انجام شد. پس از تعيين كارايي ريزپوشاني، آزمون طيف‌سنجي مادون قرمز (FTIR) جهت بررسي واكنش‌هاي احتمالي عصاره هندوانه كوهي و فسفوليپيد انجام گرديد. شكل و اندازه نانوليپوزوم‌هاي با نسبت وزني 60-0 لستين- كلسترول بارگذاري شده با عصاره هندوانه كوهي توسط ميكروسكوپ الكتروني روبشي نشر ميداني (FESEM) مشاهده گرديد. پايداري نمونه‌ها از طريق محاسبه ميزان رهايش تركيبات فنولي محصور شده در نانوليپوزوم‌ها در دماي محيط و در يك دوره 60 روزه مورد بررسي قرار گرفت. ميانگين اندازه ذرات و توزيع اندازه ذرات براي نسبت هاي مختلف به ترتيب در محدوده 164/25 -95/05 نانومتر و 0/51 -0/32 به دست آمد. ميزان پتانسيل زتا نيز در محدوده 60/40- تا 68/55- قرار گرفت. تركيبات فنولي پس از 60 روز در نانوليپوزوم‌هاي با نسبت وزني 60-0 لستين- كلسترول 72/45% و در نانوليپوزوم‌هاي با نسبت وزني 50-10 لستين- كلسترول 73/87% پايداري داشتند. نتايج نشان داد كه مشكل ناپايداري تركيبات فنولي كه منجر به كاربرد محدود تجاري آن‌ها مي‌شود با ريزپوشاني قابل برطرف شدن است.