واكاوي چالش هاي اجتماعي و فرهنگي احداث سد در مناطق روستايي متأثر؛ مطالعه موردي: سد داريان هورامان

منطقه‌ي هورامان بنا به ويژگي هاي فرهنگي و طبيعي حاكم به‌طور اخص در ارتباط تنگانگي با طبيعت اطراف مي‌باشد. از اين نظر طرح‌هاي توسعه تأثيرات ملموس و مشخصي را بر زندگي اجتماعي افراد برجا مي گذارند. هدف اصلي پژوهش حاضر واكاوي چالش هاي اجتماعي فرهنگي پروژه احداث سد داريان هورامان مي باشد. تحقيق حاضر با روش توصيفي- پيمايشي انجام گرفت. جامعه آماري اين تحقيق حوزه آبريز سيروان، از آبادي رودبار و بلبر تا سرخط نقطه صفر مرزي مي باشد. با توجه به جمعيت متأثر مستقيم و غيرمستقيم 43522 نفر، حجم نمونه براساس فرمول كوكران 364 نفر برآورد شد كه به روش نمونه گيري گلوله برفي انتخاب گرديدند و به پرسشنامه محقق ساخته پاسخ دادند. جهت تحليل آماري داده ها از آزمون ناپارامتريك خي دو استفاده شد. نتايج آزمون خي دو نشان داد كه احداث سد بر ابعاد فرهنگي و اجتماعي اثر معناداري دارد (P 0/05). از ديدگاه پاسخگويان احداث سد در ابعاد فرهنگي، اجتماعي چالش جدي ايجاد كرده است. با توجه به اثرپذيري ابعاد مورد‌نظر از احداث سد مي توان گفت از نظر پژوهش حاضر مهمترين چالش هاي ايجاد شده در منطقه مورد مطالعه، تهديدي عليه نظام هاي سنتي فرهنگي و اجتماعي و تا حدودي معيشتي هورامان بوده است كه اين امر خود منجر به ترس از دست دادن هويت، از بين رفتن همبستگي، تهديد نظام هاي باغداري و معماري و زبان شده است. از سوي ديگر كمرنگ شدن آداب و رسوم محلي و در نتيجه بطور غيرمستقيم كاهش سرمايه‌هاي اجتماعي از ديگر تبعات سوء احداث سد مذكور مي باشد.