آشكارسازي و پيش‌بيني تغييرات سطح جنگل‌هاي استان گيلان با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي و مدل ژئومد

در پي‌ توسعه سريع اقتصادي و اجتماعي در دهه هاي گذشته، فعاليت انسان‌ها در جهت بهره وري از منابع طبيعي به‌صورت گسترش فعاليت هاي زيربنايي و كشاورزي نمود پيدا كرده است. همين امر موجب گرديده كه جنگل ها به‌عنوان يك اكوسيستم مهم كه از منابع بالقوه محيط‌زيستي براي تكامل آينده محسوب مي‌شوند، به‌شدت تحت تأثير قرار بگيرند. هدف از پژوهش حاضر، آشكارسازي تغييرات سطح جنگل‌هاي استان گيلان در طول يك دوره 20 ساله (1395-1375) و مدل‌سازي و پيش‌بيني اين تغييرات براي 15 سال آينده با استفاده از مدل ژئومد است. براي تهيه نقشه هاي كاربري اراضي از تصاوير سنجنده هايTM وOLI لندست براي مقاطع زماني 1375، 1385 و 1395 استفاده شد. تصاوير ماهواره‌اي با به‌كارگيري از روش حداكثر احتمال و نمونه هاي تعليمي متعدد در دو كلاسه جنگل و غيرجنگل طبقه بندي شدند. بر اساس تغييرات صورت گرفته در دوره 1375-1385، تغييرات پوشش جنگل براي سال 1395 با استفاده از متغيرهاي ارتفاع، شيب، جهت، فاصله از جاده، فاصله از جنگل و فاصله از مناطق مسكوني با اجراي مدل ژئومد، شبيه‌سازي شد. نتايج اعتبارسنجي پيش بيني شده نقشه پوشش جنگلي سال 1395 نشان‌دهنده صحت كلي و مقدار شاخص كاپا به ترتيب برابر با 94.19 درصد و 0.9159 بود. براساس نتايج آشكارسازي تغييرات در طول مدت مطالعه (1395-1375)، 1054.97 هكتار از سطح جنگل هاي استان گيلان كاسته شده است و با ادامه اين روند و ثابت بودن شرايط در 15 سال آينده تا سال 1410، 871 هكتار ديگر از سطح آن كاسته خواهد شد. با توجه به اهميت و نقش مهم جنگل هاي هيركاني، لزوم انجام مطالعات چند زمانه‌اي به‌منظور پايش و آشكارسازي تغييرات آن وجود دارد. بديهي است اطلاعات حاصل ازاين‌گونه مطالعات مي تواند، در برنامه‌ريزي هاي مديريتي و راهبردي مورد استفاده قرار گيرد.