شرايط ممنوعيت معاملات تبعيض‌آميز (مطالعه تطبيقي حقوق ايالات متحده آمريكا، اتحاديه اروپا و ايران)

معاملات تبعيض‌آميز، قراردادهايي هستند كه علي‌رغم يكسان بودن اوضاع‌واحوال، در يكي از آن‌ها تبعيضي غيرقابل‌توجيه وجود دارد. در نظام‌هاي حقوقي، شرايط خاصي براي ممنوعيت، لحاظ شده است. برخي از اين شرايط مربوط به خود قرارداد هستند؛ مانند همسان بودن معاملات و شرط اعمال محدوديت موضوعي كه تنها در آمريكا وجود دارد. برخي از اين شرايط در خصوص طرفين منعقد كننده قرارداد است؛ مانند قدرت انحصاري بنگاه اقتصادي و يا وضعيت اقتصادي مسلط. برخي شرايط، شروط حقوق رقابتي هستند. شروط رقابتي شامل اخلال در رقابت و ورود آسيب رقابتي، اعمال تبعيض ميان خريداران رقيب است. شرط ورود ضرر بر بازار بين ايالتي كه در آمريكا آمده و ورود ضرر بر تجارت ميان كشورهاي عضو كه در حقوق اتحاديه اروپايي پيش‌بيني شده است؛ ولي در نظام حقوقي ايران موضوعيت نداشته است. بنابراين در هر سه نظام حقوقي، شروط خاصي براي ممنوعيت بيان شده است. در آمريكا اين محدوديت‌ها بيش‌تر است و اكثر معاملات قانوني تلقي مي‌شوند. مهم‌ترين تفاوت ميان اتحاديه اروپا و ايران نيز در اين است كه در اتحاديه اروپا، تنها معاملاتي ممنوع هستند كه از جانب بنگاه اقتصادي در وضعيت مسلط، واقع شده باشند. اين امر بايد در حقوق ايران نيز مورد تأكيد قرار گيرد. همچنين بر اساس ظاهر قانون ايران، شرايط ممنوعيت معاملات تبعيض‌آميز يك‌جانبه، سخت‌گيرانه‌تر از معاملات تبعيض‌آميز چندجانبه است. در نهايت، بر اساس بررسي شرايط ممنوعيت، مواد قانوني براي اصلاح قانون پيشنهاد شده است.