مطالعه تطبيقي معيارهاي اطلاع‌رساني مخاطرات درماني به بيمار در حقوق آمريكا، فرانسه، انگلستان و ايران

بر اساس اصول حاكم بر حقوق پزشكي مداخله پزشك در درمان بيمار مستلزم اخذ رضايت آگاهانه از بيمار است. اين رضايت زماني حاصل مي شود كه بيمار با داشتن اطلاع كافي از روند درماني و مخاطرات آن، رضايت خود را ابراز نموده باشد. در اين مطالعه، به روش توصيفي تحليلي و با رويكرد تطبيقي در حقوق آمريكا و فرانسه، به اين سؤال پاسخ داده مي شود كه پزشك چه مخاطراتي را بايد به بيمار اطلاع رساني نمايد. با وجود رويكردهاي مختلف، دو معيار اصلي «مهم بودن خطر» و «احتمال وقوع خطر» اساسي ترين عوامل تأثيرگذار بر تعيين دامنه تعهد پزشك در اطلاع رساني مخاطرات درمان مي باشد. در حقوق فرانسه بر مبناي اقسام ريسك، مخاطرات «جدي» و «شايع»، به‌عنوان موضوع تعهد پزشك به اطلاع رساني شناخته مي شود، ليكن در حقوق آمريكا بر اساس رويكرد مبتني بر ديدگاه بيمار و با معيار نوعي، پزشك موظف به اطلاع رساني مخاطراتي است كه با توجه به «شدت مخاطره» و «درصد احتمال وقوع آن» نوعاً از ديدگاه بيمار، مهم و اساسي است. رويكرد نوين حقوق انگلستان نيز رويكردي تلفيقي مبتني بر «تعامل فعالانه پزشك و بيمار» است كه به دليل توجه به ويژگي ها و شرايط خاص بيمار تحت درمان، حداكثر كارايي براي تحقق رضايت آگاهانه را به همراه دارد. همين رويكرد در حقوق ايران نيز پيشنهاد مي شود، بدين معني كه پزشك قبل از انجام درمان، با بررسي وضعيت، روحيات و ديدگاه هاي بيمار، در يك تعامل فعالانه، مخاطرات مهم از ديدگاه بيمار را تشخيص دهد و در مواردي كه دسترسي به ديدگاه بيمار ميسر نشد، از معيار بيمار متعارف استفاده نمايد.