نقد و بررسي كتاب واژه‌نامۀ گويش تون (فردوس)

واژه‌نامۀ گويش تون (فردوس) كتابي است دربارۀ يكي از گويش‌هاي ايراني كه در خراسان رايج است. اين كتاب حاصل همكاري چندين سالۀ محمدجعفر ياحقي و رحمت‌الله ابريشمي و احمد ارمغاني است. البته تدوين علمي و آماده‌سازي اين اثر براي نشر برعهدۀ محمدجعفر ياحقي بوده‌است. در اين اثر لغات گونۀ زباني رايج در فردوس يا همان تون قديم گردآوري و ضبط شده‌است. ياحقي در تدوين اين كتاب همان‌گونه‌كه از نامش برمي‌آيد صرفاً لغات اين گويش را مدنظر داشته و از پرداختن به ويژگي‌هاي دستوري اين گويش خودداري كرده‌است. البته در مقدمۀ كتاب مطالب اندكي در اين باره آمده‌است. هرچند اين كتاب به‌لحاظ گردآوري و ضبط لغات يكي از گونه‌هاي زباني رايج در خراسان في‌نفسه مهم و ارزشمند است، نويسنده در ضبط و ارائۀ اين داده‌ها مطابق با روش‌هاي علمي، كه در گردآوري گويش‌ها مرسوم است، عمل نكرده‌است و به همين دليل استفاده از داده‌هاي واژگاني ارزشمند اين كتاب براي پژوهشگران چندان ساده نيست. در اين پژوهش به بررسي لغات جمع‌آوري‌شده در اين كتاب و شيوۀ تدوين آنها مي‌پردازيم. در عين حال به ضعف‌ها و كاستي‌هاي روش‌شناختي اين اثر كه حاصل عدم توجه نويسندگان به روش‌هاي گردآوري علمي گويش‌هاست اشاره مي‌كنيم.