تحليل ميزان خطرپذيري فضاهاي بي دفاع شهري با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (موردمطالعه: شهر زاهدان)

امروزه فضاهاي بي‌دفاع، يكي از مسائل جدي در محيط‌هاي شهري است كه احتمال وقوع جرم و ناهنجاري اجتماعي در آن‌ها بيشتر است.‌ اين فضاها زمينه را براي وقوع جرائم مكان-مبنا تسهيل مي‌كند؛ ازاين‌رو، شناسايي اين فضاها، براي اتخاذ تدابير پيشگيرانه و كاهش زمينه وقوع جرم،‌ ضروري است؛ بنابراين هدف پژوهش حاضر، شناسايي،‌ تحليل ميزان خطرپذيري فضاهاي بي‌دفاع شهر زاهدان است.پژوهش حاضر، از نوع كاربردي-توسعه‌اي و روش آن از نوع توصيفي-تحليلي بر پايه روش‌هاي گرافيك مبنا است. متغيرهاي اكتشافي پژوهش شامل تراكم جمعيت و ساختمان، گروه‌هاي درآمدي، كيفيت شبكه معابر، كيفيت كالبدي بافت‌هاي شهري، انسجام‌اجتماعي محله‌ها، قيمت زمين و ساختمان و كاربري اراضي است. براي تحليل اطلاعات از فنون «جي‌آي‌اس»  همچون روش مركز متوسط، بيضي انحراف‌معيار، خودهمبستگي فضايي براي تحليل‌هاي فضايي و از روش رگرسيون وزني جغرافيايي براي تبيين همبستگي بين متغيرها استفاده شده است؛ ازاين‌رو در شهر زاهدان (۴۲) مكان (فضاهاي بي‌دفاع) از طريق برداشت ميداني شناسايي شد.نتايج نشان‌داد كه فضاهاي جرم‌خيز در مكان‌هايي با گستردگي كمتري به وقوع مي‌پيوندند و گرايش به تمركز در محدوده‌هاي خاصي دارند؛ به‌طوري‌كه به سمت شمالي و جنوبي از تعداد اين فضاها كاسته مي‌شود. همچنين، فضاهاي بي‌دفاع داراي خودهمبستگي فضايي هستند و به‌صورت خوشه‌اي و نامتوازن در سطح منطقه توزيع يافته‌اند. در نتيجه، محدوده‌هاي خاصي محل تمركز فضاهاي بي‌دفاع مورد بررسي است و از الگوي متمركز پيروي مي‌كند. همچنين، بين (۸) متغير محيطي بررسي شدة پژوهش با فضاهاي بي‌دفاع شهري رابطه معنادراي در سطح منطقه شهر زاهدان وجود دارد.يافته‌هاي حاصل از پژوهش نشان‌داد، توزيع فضاهاي مستعد جرم در شهر زاهدان، به تمركز و تراكم در محدوده خاص گرايش دارد.