بررسي تنوع ريختي جمعيت‌هاي طبيعي سيچلايدماهيان ايراني Iranocichla spp. در حوضۀ هرمزگان با استفاده از تكنيك ريخت‌سنجي هندسي

در اين مطالعه تنوع ريختي بين آرايه‌‌اي و بين جنسيتي سيچلايدماهيان ايرانيIranocichla spp. و امكان تمايز آنها در منابع آبي استان هرمزگان براساس تكنيك ريخت‌سنجي هندسي مطالعه شد. تعداد 286 قطعه ماهي سيچلايدماهي ايراني از چهار منبع آبي مجزا شامل رودخانه‌هاي مهران، رسول و شور و منطقۀ خورگور صيد و براي مطالعه به آزمايشگاه منتقل شد. شكل هندسي ماهيان با استفاده از تعداد 17 لندمارك تعريف و رقومي‌سازي و پس از حذف داده‌هاي غيرشكلي و تأييد تناسب مختصات لندمارك‌ها، تجزيه‌وتحليل شد. براساس نتايج، ماهيان ساكن محيط‌هاي جاري مانند رود مهران، ساقۀ دمي مرتفع‌تر و قاعدۀ بالۀ دمي وسيع‌تر و همچنين بدني كشيده‌تر داشتند كه براي سازگاري با شرايط آب‌هاي جاري كارآمد است. ماهيان ساكن محيط‌هاي حوضچه‌اي مانند خورگور نيز داراي پوزه‌اي كوتاه و بدني مرتفع‌تر بودند كه نوعي سازگاري براي شرايط آب‌هاي ساكن محسوب مي‌شود؛ همچنين ماهيان رودخانه‌هاي شور و رسول ازنظر ريختي صفاتي مشترك با هر دو گروه قبلي داشتند كه انعكاسي از شرايط توأم محيط جاري در فصول باراني و محيط حوضچه‌اي در فصول خشك به همراه فشارهاي گزينشگر سخت‌گيرانۀ محيطي است. مشاهدۀ تفاوت ريختي بين جنس‌هاي نر و ماده در خورگور و رود رسول در ناحيۀ سر ممكن است با نياز ماهيان ماده براي محفظۀ دهاني بزرگ‌تر به‌منظور مراقبت از نوزادان مرتبط باشد. درنهايت، امكان در نظر گرفتن مشاهدۀ تفاوت‌هاي ريختي در ماهيان مطالعه‌‌شده، در نقش الگوي تكامل پيش‌رونده براساس شكل هندسي سيچلايدماهيان ايراني در پاسخ به شرايط گزينشگر محيطي وجود دارد.