ارزيابي تحمل به خشكي درلاين‌هاي منتخب سويا

دراين تحقيق به بررسي تحمل به خشكي لاينهاي پيشرفته سويا پرداخته شده است.در اين تحقيق14لاين برتر سويا كه درآزمايشات مقدماتي ارزيابي عملكرد سويا درمناطق مختلف برتر بوده اند بهمراه دورقم صبا وكوثردردو آزمايش جداگانه درقالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي درسه تكرار دردو سال زراعي 95 1394دركرج ارزيابي شدند.هردوآزمايش تازمان استقرار گياهچه وظهورمرحله V4 V5كه مصادف باتوسعه كامل چهارمين تاپنجمين برگ اصلي بود،مشابه يكديگر آبياري شدندوپس ازآن آزمايش اول بهصورت هفتگي ودوم بهصورت يك هفته درميان( بهترتيب 50 55-و100-120ميليمتر تبخير ازتشتك تبخير كلاسA)آبياري شدند.براي ارزيابي پاسخ به تنش ازشاخصهاي مختلف تحمل و حساسيت استفاده شد.بااستفاده ازتجزيه به مولفه‌هاي اصلي شاخصها گروه‌بندي شدندو بااستفاده از باي پلات،ژنوتيپها گروه‌بندي شدند.همچنين بااستفاده ازشاخص تلفيقيSIIG نيز گروه‌بندي انجام شدوگروه‌بندي ژنوتيپها در مقايسه با شاخص فرناندز بررسي شد.نتايج مقايسه ميانگين نشان دادكه سه لاينColumbusxKrasnodar 778(L.45)،(L.44) CrafordxLan وWilliamsxKatool(L.3) درصفات تعداد غلاف درگياه،تعداد دانه درغلاف و وزن هزاردانه و عملكرددانه بيشترين مقدار را داشته و از هردو رقم شاهد حساس ومتحمل برتر بوده‌اند.نمودار باي‌پلات نشان دادكه لاينها WilliamsxKatool( L.3)،NemahaxSavoy(L.3)و ColumbusxKrasnodar 778(L.45)وارقام صبا وكوثر درمجاورت بردارهاي مربوط به شاخصهاي مهم مقاومت به خشكي قرار گرفتند.لاين WilliamsxKatool( L.3)وCrafordxLan(L.44)به بردار مربوط به عملكرد در شرايط تنش تمايل داشتندو اين بيانگر اين است كه مقادير بالا براي شاخص تحمل خشكي دراين لاينها بيشتر به علت عملكرد بالاي آن دشرايط بدون تنش بوده است.براساس شاخصSIIG، لاينWilliamsxKatool(L.3)متحملترين لاين به تنش خشكي بود.نتايج نشان دادكه در هرچهار روش جمع رتبه‌بندي،تجزيه به مولفه هاي اصلي وشاخصSIIG،نمودارفرناندز،لاينهايWilliamsxKatool(L.3) CrafordxLan(L.44)و ColumbusxKrasnodar 778 (L.45) متحملترين ولاينهايWilliamsxKatool(L.8)،RVBxKatool(L.13)حساسترين لاينها به تنش خشكي بودند.بنابراين استفادهاز رتبه‌بندي به جهت پيچيدگي كمتر ميتواند درانتخاب ژنوتيپهاي متحمل موثر باشد.