نسخه‌شناسي حماسۀ ناشناختۀ جمشيدنامه

جمشيدنامه، يكي از حماسه‌هاي منثور بي‌سابقۀ ادب فارسي است كه گزارش بديع آن منحصر بر احوال جمشيد پيشدادي بوده و از اين منظر، مي‌توان آن را در شمار روايت‌هاي مستقلّي نظير: گرشاسپ‌نامه و كوش‌نامه قرار داد كه با فراز و فرودهاي زندگي يكي از شخصيّت‌هاي اساطيري ايران مرتبط است. راوي جمشيدنامه كوشيده تا بر برهه‌اي تاريك و مبهم از زندگاني جمشيد متمركز شود كه تمامي منابع ادبي و تاريخي در رابطه با گزارش آن معطّل مانده‌اند. آن‌چه از جمشيد در شاهنامه و ديگر آبشخورها ذكر شده، بيشتر بر عصر پادشاهي، زوال و قتل جم به فرمان ضحّاك محدود شده‌ است، امّا جمشيدنامه برخلاف ديگر منابع، به طور مشخّص، تنها به وقايع پيش از رويارويي جمشيد با ضحّاك نظر داشته و توصيف راوي از زندگي شگفت جمشيد، دورۀ زماني كودكي تا پادشاهي او بر هفت‌اقليم را در بر مي‌گيرد. پژوهش حاضر، براي نخستين بار به روش استقرايي بر آن شده تا ضمن معرّفي حماسۀ جمشيدنامه، مشخّصات دست‌نويس‌هاي فارسي، تركي، اردو و ديگر نسخ هم‌نام ناشناختۀ آن را بررسي كند.