بررسي اثرات ضد ديابتي، آنتي‌اكسيداني و تركيبات فيتوشيميايي صمغ سه گونه گياهي در ايران

صمغ‌هاي گياهي گونه‌هاي باريجه، آنغوزه و كما، از مهمترين و ارزشمند‌ترين فرآورده‌هاي گياهي و عموماً صادراتي ايران مي‌باشند. در اين مطالعه، به بررسي فيتوشيميايي و اثرات ضد ديابتي و آنتي اكسيداني صمغ سه گونه كماي هزارمسجدي (Ferula latisecta)، گند كما (Dorema kopetdaghense) و كماي كندل (Dorema ammoniacum) پرداخته شد. عصاره‌هاي هگزاني، اتيل استاتي و متانولي صمغ‌ها به روش عصاره-گيري متوالي به روش تهيه شد. سپس اثرات ضد ديابتي آن‌ها با بررسي قدرت مهار آنزيم‌هاي گوارشي آلفا-آميلاز و آلفا-گلوكوزيداز بررسي شد. در ادامه ميزان فعاليت آنتي اكسيداني عصاره‌هاي حاصل از صمغ‌ها عليه راديكال آزاد DPPH بررسي و مقايسه شد. در پايان تركيبات فيتوشيميايي صمغ‌ها بر اساس ميزان كل تركيبات فنولي و فلاونوييدي سنجيده شد. نتايج تحقيقات نشان داد عصاره هگزاني كماي كندل با 99.92% بيشترين ميزان مهار آنزيم آلفا-گلوكوزيداز را دارا بود. عصاره متانولي صمغ اين گياه نيز با 50.84% بيشترين ميزان مهار آنزيم آلفا-آميلاز را دارا بود. عصاره هگزاني كماي كندل نيز با IC50 معادل 40.85 ميكروگرم/ميلي‌ليتر داراي خاصيت آنتي اكسيداني بالايي بود. بعلاوه، عصاره هگزاني اين صمغ با 530.52 ميلي‌گرم گاليك اسيد/گرم عصاره خشك بالاترين ميزان تركيبات فنولي را نيز دارا مي باشد. در مجموع نتايج نشان مي‌دهد صمغ بدست آمده از كماي كندل غني از تركيبات فنولي مي‌باشد و در مقايسه با استانداردهاي رايج، داراي اثرات ضد ديابتي و آنتي اكسيداني بسيار بالايي مي‌باشد. لذا اين گياه به عنوان يك گزينه مناسب در راستاي تحقيقات بيشتر و معرفي مكمل‌ها و داروهاي ضد ديابت و آنتي اكسيدان معرفي مي‌گردد.