پديدارشناسي؛ مكتب، جنبش يا روش؟

No English title

«پديدارشناسي» به‌مثابه يكي از رويكردهاي فلسفي مغرب‌زمين، با وجود گستره حاميان خود و تشتت آراء در ميان آنها، اين پرسش را به اذهان متبادر مي‌سازد كه آيا اين رويكرد فلسفي، به‌منزله يك مكتب فلسفي مستقل و معين با يك سلسله مباني و مؤلفه‌هاي مشخص خودنمايي مي‌كند؟ يا اختلاف رأي ميان پديدارشناسان به قدري زياد است كه نمي‌توان آنها را ذيل يك مكتب فلسفي معين با مباني و مؤلفه‌هاي مشخص جاي داد؟ در صورت اخير، پرسش ديگري مطرح مي‌شود كه اگر نمي‌توان آنها را با يك سلسله آراء مشخص تحت يك مكتب معين جمع‌آوري كرد، پس وجه تسميه آنها به «پديدارشناسي» چيست؟ اين پژوهش با روشي «توصيفي و تحليلي» به اين نتايج دست يافته كه گرچه پديدارشناسي به‌عنوان يك رويكرد فلسفي توسط ادموند هوسرل با يك سلسله مباني و مؤلفه‌هاي معين براي تحقق يك علم متقن بنيان نهاده شد، ولي شاگردان و پيروان وي بر آراء او وفادار نماندند و به شعب مختلف تقسيم شدند. به‌رغم اختلافات زياد ميان پديدارشناسان، برخي از محققان بر اين باورند كه گرچه نمي‌توان رويكرد پديدارشناسي را به‌ سبب فقدان اشتراك حاميان آن بر يك سلسله مباني مشخص، يك مكتب فلسفي معرفي كرد، ولي مي‌توان نام «جنبش» بر آن نهاد؛ زيرا رويكردي پوياست كه با سرچشمه‌اي واحد به سوي اهدافي در جريان است. جنبش مزبور گرچه شايسته عنوان يك مكتب مستقل فلسفي نيست، ولي تمام طرفداران خود را با روشي خاص به مطالعه پديدارهاي گوناگون دعوت مي‌كند. روش مذكور هفت مرحله‌اي است كه تمام پديدارشناسان در سه مرحله نخست آن اتفاق نظر و در مراحل بعدي اختلاف‌نظر دارند.

No English abstract