نقش كيفيت محيطي در تداوم سكونت و زندگي در مجتمع هاي زيستي شهر اراك

‌   امروزه مطالعه يك محيط مسكوني به دليل مؤثر بودنش بر شاخص‌هاي مهم برنامه‌ريزي مانند نرخ جابه‌جايي سكونتي،كيفيت زندگي و پيش‌بيني تقاضاي مسكن اهميت دارد. كيفيت محيط از عوامل مؤثر بر تحركات جمعيتي درون شهري محسوب مي‏شود و كاهش تحرك مسكوني،  قدمي است به سمت ساختن يك محله پايدار و با ثبات و ثبات سكونتي منجر به انسجام جامعه، تشكيل شبكه هاي اجتماعي و نظارت اجتماعي غير رسمي و به صورت جمعي به مشكلات جامعه و محله منجر مي شود. هدف اين پژوهش بررسي تأثير محيط سكونت در ماندگاري يا جابه جايي ساكنين در مجتمع هاي  مسكوني و پيشنهاد اصلاح ساختار معماري در جهت ثبات سكونتي است. اين سئوال پيش مي‏آيد كه چه عواملي از كيفيت محيط مجتمع هاي مسكوني در شهر اراك چه تأثيري بر ثبات يا جابه جايي ساكنان داشته است؟ در اين رساله با استفاده از روش زمينه اي و مصاحبه كيفي با ساكنين از طريق انتخاب تصادفي خوشه اي در 21 مجتمع مسكوني اراك در نقاط مختلف شهر به بررسي مسئله پرداخته شد و نتايج نشان داد كيفيت خوب ساختماني و سطح فرهنگي و همگوني اولويت هاي اول و دوم ساكنين در ثبات سكونتي بودند. اما نكته مهم ميزان بالاي اشاره به آرامش و امنيت، سطح دسترسي مناسب، مديريت خوب و عدم توانايي اقتصادي به جابه جايي سكونتي است كه از دلايل مهم پاسخگويان بوده است. از موارد ديگر اشاره شده مي توان به محليت خوب آپارتمان و مجتمع اشاره داشت.همچنين براي جابه جايي ساكنين، بيش از همه دستيابي به آپارتمان با مساحت بالاتر اهميت دارد. در اين بين شرايط علي بيشترين تأثير را در وهله اول و شرايط مداخله گر و راهبردي در وهله دوم تأثيرگذارند. عوامل ايجاد ثبات سكونتي با عوامل ايجاد ميل و گرايش به جابه جايي متفاوت است و دليل آن  اين است كه عوامل ايجاد ثبات سكونتي بر اساس واقعيات و نيازها بيان شده ولي عوامل گرايش به جابه جايي بر اساس آرزوها، ايده آل ها و آرمان ها و انتظارات بيان شده است. هر چه فاصله بين اين دو ( درخواست هاي واقعي و آرزوها ) بيشتر شود، ميل به جابه جايي بيشتر مي شود.