سنجش شاخص هاي خلق حس مكان در توسعه‌هاي جديد شهري، نمونه مورد مطالعه: (شهرك قدس قم)

امروزه تضعيف ماهيت مكان يكي از مهمترين چالش هاي پيشِ روي شهرهاي معاصر است. به گونه اي كه ادراكات ساكنان را در رابطه خاصِ بين فرد و محيط، تحت الشعاع قرار داده است. مقاله حاضر در نظر دارد تا با شناسايي شاخص هاي تأثير گذار به سنجش حس مكان در توسعه هاي جديد شهري بپردازد. به اين منظور شهرك قدس واقع در شهر قم به عنوان نمونه مطالعاتي اين پژهش انتخاب شده است. اين مطالعه، ابتدا به تشريح مفهوم حس مكان، سطوح و مؤلفه هاي تشكيل دهنده آن از ديدگاه صاحبنظران حوزه هاي مرتبط علمي مي پردازد و سپس در قالب چارچوبي مفهومي، متشكل از سه مؤلفه اصلي (كالبد، فعاليت و ادراك)، 12 شاخص و 45 زيرشاخص، به ارزيابي حس مكان در ساكنان شهرك قدس مي پردازد. روش تحقيق مقاله حاضر از نوع توصيفي_تحليلي و از نظر هدف، كاربردي است كه از نظام آميخته بهره مي برد. روش گردآوري اطلاعات از طريق مطالعات كتابخانه اي و ميداني است كه در بستري پيمايشي با جامعه آماري 245 نفر از ساكنان شهرك قدس و با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي انجام شده است. روش هاي تجزيه و تحليل اطلاعات نيز در قالب دو گونه تحليل توصيفي و استنباطي و با بهره از روش هاي آماري مدل سازي معادلات ساختاري و آزمون همبستگي پيرسون در نرم افزارهاي SPSS23 و Amos Graphic26 صورت گرفته است. بر اساس يافته هاي پژوهش از ميان سه مؤلفه سازنده حس مكان، مؤلفه هاي كاركردي_ فعاليتي، ادراكي_معنايي و كالبدي_بصري به ترتيب وزن بيشتري در سنجش حس مكان ساكنان كسب كرده اند. همچنين مطلوبيت برازش مدل مفهومي پژوهش با توجه به شاخص هاي طرح شده در مدل سازي معادلات ساختاري تأييد مي گردد.