رويكرد كاربرمحور در طراحي كتابخانه‌هاي دانشگاهي (مورد پژوهي: كتابخانه‌هاي مركزي دانشگاه‌هاي جامع در شهر تهران و اهواز)

هدف: در پژوهش حاضر به مقايسه معيارهاي مؤثر در ارتقاي رضايت‌مندي استفاده‌كنندگان كتابخانه‌هاي مركزي دانشگاه‌هاي جامع وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در شهرهاي تهران و اهواز پرداخته شده و راهكارهاي طراحي به منظور حضور فعال دانشجويان در كتابخانه‌هاي دانشگاهي پيشنهاد مي‌شود. روش: رويكرد پژوهش حاضر تركيبي و از نظر هدف در دسته پژوهش‌هاي كاربردي قرار دارد. جامعة آماري پژوهش، همة استفاده‌كنندگان كتابخانه‌هاي مركزي دانشگاه‌هاي تهران، شهيدبهشتي و شهيدچمران اهواز بودند كه با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي، 255 نفر به عنوان نمونه‌هاي مطالعاتي انتخاب و به پرسشنامه پژوهشگر ساخته رضايت‌مندي كاربران از كتابخانه پاسخ دادند. همچنين روايي و پايايي ابزار پژوهش موردارزيابي قرار گرفت و ضريب آلفاي كرونباخ 0/86، به دست آمد. يافته‌ها: تحليل اطلاعات نشان داد كه در صورت برآورده شدن ترجيحات دانشجويان، آنها ترجيح مي‌دهند از كتابخانه‌هاي دانشگاهي بيشتر استفاده كنند. همچنين در اين پژوهش، ميانگين و انحراف معيار امتياز كلي رضايت‌مندي در گروه كاربران كتابخانه دانشگاه تهران 93/03±3/1، در گروه استفاده‌كنندگان كتابخانه‌ دانشگاه شهيدبهشتي 1.18±3.15 و در گروه كاربران كتابخانه‌ دانشگاه شهيدچمران اهواز 85/88±3/0 بود و با استفاده از آزمون آماري بين ميانگين امتياز كلي رضايت‌مندي در سه گروه كاربران كتابخانه‌ تفاوت آماري معناداري مشاهده شد (0.001 p). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج مطالعه، طراحي كتابخانه‌ها با محوريت كاربران، مي‌تواند ابزاري براي بهبود محيطي باشد كه دانشجويان در آن ياد مي‌گيرند. در طراحي كتابخانه مي‌توان فضاهاي آموزشي، فضاهاي رسانه‌اي، فضاهاي اجتماعي و مانند آن را پيش‌بيني نمود تا دسترسي به عملكردهاي آموزشي، رويدادهاي اجتماعي، ملاقات گروهي، و باشگاه‌هاي كتاب، سبب افزايش جذابيت كتابخانه، احساس رضايتمندي و امنيت اجتماعي كاربران شود.