درختان مقدس در حوزه تفتان بلوچستان

درخت يكي از مظاهر طبيعت است كه در طول تاريخ و در گستره‌اي وسيع مورد توجه و حتي پرستش انسان‌ها بوده است. مسئله اصلي اين تحقيق مربوط به تقدس برخي درختان در بلوچستان ايران و فلسفه اين تقدس است. درخت به‌دليل ويژگي‌هايي چون طول عمر، عمودي بودن و چرخه حيات، نماد هستي، جاودانگي و مظهر قدرت و رستاخيز بوده است. به‌نظر مي‌رسد، درختاني كه بازتاب‌دهنده حداكثري اين ويژگي‌ها بوده‌اند، رازآلوده‌تر و حيرت‌انگيزتر بوده و موجب تواضع و تعظيم انسان مي‌شده‌اند. در بلوچستان موارد متعددي از اين درختان كهن‌سال وجود داشته است كه مردم با دخيل بستن بدان‌ها، حاجات خود را از آنها طلب مي‌كرده‌اند و براي رضايت آنها نذر‌ها و قرباني‌ها انجام مي‌داده‌اند. اعتقاد به ارتباط ميان درختان سربه‌فلك‌كشيده و عالمي كه آن را محل تعيين مقدرات مي‌دانستند و انتظار رفع نيازهايي كه در شرايط عادي اميدي به رفع آنها نبوده، از مهم‌ترين عوامل تقديس اين درختان بوده است. ازاين‌رو مردم اقدام به قرباني يا تقديم نذورات گوناگون در پاي اين درختان و بستن دخيل بر آنها مي‌كنند تا با تحريك و تأثيرگذاري بر آنها به هدف خود نائل آيند. اين مقاله با استفاده از منابع مكتوب و نيز با روش ميداني و از طريق گفت‌وگو با افراد كهن‌سال اين منطقه فراهم شده است و هدف از آن بررسي پيشينه عقيدتي مردمي است كه روزگاري در اين منطقه مي‌زيسته‌اند و درختان مقدس در زندگي ايماني آنها و در لحظات حساس حيات آنان نقش پررنگي را ايفا مي‌كرده است