عوامل مؤثر در شكل‌گيري شخصيت و ساختار آن از ديدگاه امام خميني

No English title

پژوهش حاضر، با هدف بررسي عوامل مؤثر در شكلگيري شخصيت و ساختار آن در آثار و انديشه‌هاي امام خميني رحمة الله عليه به روش توصيفي- تحليلي آنجام شد. براي دست‌يابي به اهداف پژوهش كتاب‌هاي شرح حديث جنود عقل و جهل، شرح چهل حديث، تعليقه علي شرح فصوص الحكم و مصباح الانس، آداب الصلوه، سرالصلوه، انوارالهدايه في التعليقه علي الكفايه، طلب و اراده، صحيفه امام، شرح دعاي سحر و تقريرات درس فلسفه امام خميني مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌هاي پژوهش نشان داد: الف) انسان موجودي دو ساحتي متشكل از نفس و بدن است و فطرت، عقل، جهل، قلب و اختيار اجزاي تشكيل دهندهي نفس هستند، فطرت؛ ساخت رواني اوليه‌ي نفس و پايه‌ي اصلي شكلگيري شخصيت است. قلب عنصر مركزي فطرت مي‌باشد و توجه به عالم غيب و طبيعت دو كاركرد آن هستند كه تحت تأثير عقل، جهل و اختيار، پايه‌ي سلامت و اختلال شخصيت مي‌باشند.، ب) كيفيت و كميت به فعليت رسيدن استعدادهاي فطري تحت تأثير عقل، جهل و اختيار، زمينهي پيدايش شخصيت و تفاوت‌هاي فردي است، ج) اشتغالات مادي و نفساني، توجه قلب به ماديات و استفاده‌ي نامطلوب از عقل و اختيار مهم‌ترين موانع فعليت استعدادهاي فطري و زمينه‌ي شكل‌گيري بيماري رواني و تيپ‌هاي ناسالم شخصيت هستند، د) در كنار وراثت و محيط، مهم‌ترين عامل شكل‌گيري شخصيت، اختيار انسان است كه كيفيت و كميت استفاده از آن در افراد متفاوت است، هـ) خانواده به ويژه مادر نقش بسيار مهمي در شخصيت انسان دارد. كيفيت تعامل مادر با فرزند؛كيفيت شير دادن، حالات روحي مادر، حضور او در كنار كودك و ابراز محبت مهم‌ترين عوامل دخيل در شخصيت كودك هستند و جدايي كودك از مادر و افراط و تفريط در محبت، زمينه‌ي بسياري ازاختلالات رواني- رفتاري بشر است، و) بعد از خانواده، نقش تربيتي مدرسه، محيط آموزشي، مربي، محيط اجتماع، نوع حكومت و فرهنگي كه بر جامعه حاكم است در تربيت و شخصيت افراد مؤثر ميباشند. ز) ساختار شخصيت بر اساس مفهوم «نفس» و اجزاي تشكيل دهندهي آن تبيين شده است.

No English abstract