تأثير استراتژي كسب‌وكار و هوشياري شركت بر افشاي ريسك: تحليلي بر عدم اطمينان محيطي

ريسك و ابهام به‌عنوان دو جنبه متمايز عدم اطمينان محيطي از مهم‌ترين عوامل مؤثر بر تصميمات افشاي يك شركت هستند. در ادبيات نظري و پژوهشي به افشاي ريسك به‌عنوان يكي از مهم‌ترين اجزاي افشاي تفسيري در گزارش‌هاي مالي شركت‌ها و واكنش منطقي مديران در پاسخ به عدم اطمينان توجه شده است؛ با وجود اين، سازوكار تصميمات افشاي ريسك در شرايط ريسك و ابهام و با توجه به تعادل منافع و هزينه‌هاي نمايندگي موضوعي است كه در ادبيات پژوهشي افشاي ريسك بي‌پاسخ مانده است. اين پژوهش رابطه بين افشاي ريسك و عدم اطمينان محيطي در سطح شركت را بر مبناي دو معيار استراتژي كسب‌وكار و هوشياري شركت بررسي مي‌كند. فرضيه‌هاي پژوهش با استفاده از مدل رگرسيون چندگانه در قلمرو شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و در بازه زماني 1395 تا 1400 آزمون شده‌اند. افشاي ريسك با استفاده از تحليل محتواي گزارش‌هاي مالي سالانه اندازه‌گيري شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهند شركت‌هايي با استراتژي كاوشگرانه افشاي ريسك بالاتري نسبت به شركت‌هاي با استراتژي تدافعي به‌منظور كاهش عدم تقارن اطلاعاتي و مزاياي نمايندگي آن ارائه مي‌دهند. همچنين، شركت‌هاي هوشيار، با پايش مستمر محيط فعاليت، ابهام در هر دوره را كاهش مي‌دهند و به‌دليل درك بالاتر نسبت به ريسك‌هاي در معرض افشاي ريسك بيشتري را ارائه مي‌كنند. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهند رويكردهاي استراتژيك شركت با تأثير بر سطح ريسك‌ها و ابهام‌هاي محيطي، فراتر از ويژگي‌هاي عملياتي و رقابتي آنها بوده‌اند و بر تصميمات افشاي داوطلبانه ريسك اثرگذار هستند؛ درنتيجه، اين پژوهش بر اهميتِ گنجاندن ابعاد ريسك و ابهام محيطي در تفسير و تجزيه و تحليل افشاي اطلاعات ريسك تأكيد مي‌كند.