بررسي انگيزه‌ها و موانع مشاركت افراد در برنامه واكسيناسيون عليه بيماري كوويد در شهرستان سمنان در سال 1400- مطالعه كيفي

هدف: واكسن‌ها موفق‌ترين و مقرون به صرفه‌ترين ابزار بهداشت عمومي هستند كه به كنترل، حذف يا ريشه‌كني بسياري از بيماري‌هاي واگير كمك كرده‌اند. از اين‌رو سازمان جهاني بهداشت توصيه مي‌كند كه به‌منظور افزايش پذيرش واكسيناسيون، هر كشور بايد راهبردي مناسب براي افزايش انگيزه‌ها و تمايل افراد و هم‌چنين رفع چالش‌هاي ايجاد شده براي دريافت واكسن شناسايي و ارائه كند. هدف از اين مطالعه كيفي، شناسايي انگيزه‌ها و چالش‌هاي شركت‌كنندگان در برنامه واكسيناسيون كوويد19، به‌ويژه با واكسن پاستوكووك بود كه به‌طور مشترك توسط موسسه واكسن‌هاي فينلاي كوبا (IFV) و انستيتوهاي پاستور ايران (PII) تهيه شده، تا به درك بهتري از چالش‌هاي واكسيناسيون در جامعه ايراني دست يافته و راه‌هايي براي افزايش و تقويت انگيزه‌ها بيابند.مواد و روش‌ها: در مطالعه كيفي حاضر نمونه‌اي هدفمند از مراجعه‌كنندگان به يكي از مراكز اصلي شهري سمنان براي رسيدن به اشباع داده‌ها (30 نفر) با سوالات باز در يك مصاحبه‌ي 30 دقيقه‌اي مورد بررسي قرار گرفتند. پس از انجام مصاحبه فايل صوتي به دقت و در صورت لزوم به‌صورت منقطع توسط شخص مصاحبه‌كننده گوش داده و تايپ شد. محتواي آشكار و پنهان داده‌هاي به دست آمده از گزاره‌ها بررسي شد و سپس از تحليل محتواي مرسوم براي توسعه خوشه‌هاي معنادار مضامين استفاده شد.يافته‌ها: مضامين اصلي انگيزه‌هاي شناسايي شده افراد در پژوهش حاضر شامل: كنترل بيماري و كاهش مرگ و مير، حفاظت از سلامتي و برقراري ايمني جمعي، بهبود شرايط اجتماعي و اقتصادي، پيشبرد دانش پزشكي، اعتماد و اعتبار شركت انستيتو پاستور، عوارض احتمالي قابل قبول و اثربخشي بالا، ايراني بودن واكسن، ويژگي‌هاي منحصر به فرد واكسن مي‌باشد و هم‌چنين موانع شناسايي شده عبارت است از: باورهاي نادرست و نااگاهانه، عدم اعتماد به واكسن، ترس و نگراني افراد از عوارض جانبي، ويژگي‌هاي منحصر به فرد واكسن، عدم مقبوليت جهاني، عدم شناخت كافي از ويژگي‌هاي واكسن.نتيجه‌گيري: پاستوكووك به عنوان يكي از واكسن‌هاي اصلي ضد كوويد19 كه به‌طور مشترك توسط PII و IFV ساخته شد، از هر نظر براي مردم ايران قابل قبول بود. بنابراين پاستوكووك، نقش مهمي در دستيابي به سطوح قابل قبول ايمني در كشور در طول همه‌گيري ايفا كرد.