بررسي شيوع عوارض جانبي ديابت نوع 2 و عوامل مرتبط با آن: يك مطالعه مقطعي از سمنان

هدف: ديابت نوع 2، يك بيماري مزمن است كه به‌دليل شيوع گسترده و عوارض جانبي قابل توجه، از مشكلات اصلي حوزه بهداشت عمومي در جوامع مختلف به حساب مي‌آيد. بر اين اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسي شيوع عوارض جانبي ديابت نوع 2 و عوامل مرتبط با آن اجرا گرديد.مواد و روش‌ها: مطالعه مقطعي حاضر در سال 1401 (خرداد لغايت شهريور ماه) با مشاركت 400 نفر از بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 در شهر سمنان انجام شد. ابزار مطالعه، پرسش‌نامه محقق‌ساخته‌اي بود كه روايي محتوايي آن با نظر صاحب‌نظران و كسب نمره 0.92 و 0.87 به ترتيب براي شاخص‌هاي CVR و CVI تاييد شد. نتايج بررسي‌هاي توصيفي براي متغيرهاي كيفي به‌صورت فراواني (درصد) و براي متغيرهاي كمي به‌صورت ميانگين (انحراف معيار) محاسبه و گزارش گرديد. هم‌چنين جهت بررسي ارتباط آماري ميان متغيرهاي دموگرافيك و زمينه‌اي با شيوع انواع عوارض جانبي بيماري، به دليل ماهيت كيفي متغيرها از آزمون كاي‌دو استفاده شد.يافته‌ها: ميانگين سني بيماران تحت مطالعه 51.93 بود كه 51 درصد آنان را مردان و 49 درصد را زنان تشكيل مي‌دادند. نتايج بررسي‌ها حاكي است كه عوارض جانبي بيماري در 19 درصد بيماران مشاهده مي‌شود به‌طوريكه 8.5 درصد از بيماران به نوروپاتي (با فاصله اطمينان 2.73±)، 8 درصد به رتينوپاتي (با فاصله اطمينان 2.65±) و 2.75 درصد به نفروپاتي (با فاصله اطمينان 1.60±) مبتلا هستند. هم‌چنين از ميان متغيرهاي دموگرافيك و زمينه‌اي مورد بررسي، متغيرهاي وضعيت تحصيلي، وضعيت شغلي، بومي بودن، شهري يا روستايي بودن، نوع بيمه درماني پايه، زمان سپري شده از تشخيص بيماري، فاصله زماني ميان تشخيص بيماري تا آغاز مراقبت، تحت كنترل بودن بيماري، و نيز محل دريافت مراقبت، داراي رابطه آماري معني‌دار با وقوع عوارض جانبي مرتبط با ديابت نوع 2 مي‌باشند (0.05 P).نتيجه‌گيري: يافته‌هاي مطالعه بيانگر آن است كه ميزان شيوع عوارض جانبي بيماري ديابت نوع 2 نسبت به آمارهاي ملي و بين‌المللي در وضعيت قابل قبولي قرار دارد. هم‌چنين علاوه بر عواملي نظير دسترسي بيماران به امكانات تشخيصي و درماني مناسب و توانمندسازي بيماران در رابطه با خودمراقبتي؛ عوامل جغرافيايي، شغلي و مالي در شيوع عوارض جانبي ديابت نوع 2 نقش‌آفريني مي‌كنند.